..Eksponując dramaturgię czasu wojny, Jesionowski poddaje nieustannej próbie psychikę i poglądy głównych bohaterów. Są to poglądy typowe dla ich środowiska, często odmienne w sprawach zasadniczych i drobnych. Inaczej przeżywała wojenne dni gospodarka Ledwoniów we wsi Płoty na Lubelszczyźnie, inaczej mniej zaradne, inteligenckie – Zapałów i Witkowskich w Warszawie, a w zupełnie odmiennej sytuacji znalazła się żydowska rodzina Kosmana. Autor książki nie uląkł się pokazania kontrastów istniejących w okupacyjnej rzeczywistości. Tuż obok ginących z głodu dzieci bawi się w lokalach zamożna śmietanka getta. Po aryjskiej stronie dla większości kartki żywnościowe są podstawą egzystencji, ale są i tacy, którzy kombinują za pomocą różnych machlojek, jakby się wzbogacić… w tym samym mieści łapanek, egzekucji, zbrojnego oporu podziemia i aktywnej samoobrony ludności. Powieść jest napisana językiem soczystym, poprzez losy grupy głównych bohaterów ukazuje bez upiększeń czas wielkiej próby ludzkich postaw i charakterów… Adam Zarzycki Za Wolność i Lud