Pasażerka

"Pasażerka", to jedna z tych pozycji literackich, które zostały już omówione, ocenione, przedyskutowane wiele razy, ba nawet ją sfilmowano, co nie każdej książce się przydarza.
Film Andrzeja Munka z rewelacyjną rolą Aleksandry Śląskiej, grającej esesmankę Lizę, podobał mi się równie bardzo, jak ta cieniutka (220 stron) książka do przeczytania w jedno długie popołudnie. Jednak ładunek emocji, jaki ta lektura wyzwala, nosi się w sobie o wiele wiele dłużej.



Nie będę się rozpisywać o samej treści, bo tę wszyscy znają, jak nie z własnego czytania, to chociażby z opisów i opinii innych czytelników. Ja bym chciała tylko powiedzieć, jak bardzo jestem pełna podziwu dla autorki, za próbę pokazania piekła Oświęcimia oczami nie więźniarki, tylko esesmanki. To jest naprawdę niezły wyczyn, zwłaszcza że autorka sama zna "smak" i smród tego obozu zagłady z au...

Niczym psychothriller. Pobudzający szare komórki. Wsysający się podskórnie młot pneumatyczny do ludzkich organów. O ciemnej stronie wojny, która wlecze się jak cień, by pożreć ofiary systemu, który bezlitośnie zniszczył pokolenie ,,wolnych" Niemców. Odwrócenie stron. Teraz, gdy Rzesza i SS-mani przestali istnieć boją się oskarżenia i prześladowań. Świetny trik, aby zburzyć słodkie marzenia o przekreślonej przeszłości. Klęska moralności uderzona hakiem o brzeg ściany, skąd nie ma drogi ucieczki, a paniczny strach przed wykryciem jest gorszy niż sen na jawie. I teraz pytanie: czy zbrodnia dokonała się, czy winni są ci, którzy uważali, iż czynili słusznie, czy nie stali się zmanipulowaną kukiełką, co niepostrzeżenie dołożyli cegiełki do tragedii ofiar faszyzmu?

Niezła gra z ludzką świadomością, co oszukuje się na każdym kroku. Po kryjomu doświadcza niemej łaski, która tonie wraz z znikomym odkupieniem. Polityczna farsa rwie na złamanie karku. Wolne Niemcy pod batogiem historii i krwawa prawda, że los ma nas gdzieś. Niewyjaśniona kwestia, która nie ma znaczenia. Nowe Niemcy wciąż igrają z diabłem w porcie. Brutalne podsumowanie po latach, gdy wszyscy czują się zbyt bezpieczni, a sumienie grzmi jak bęben. Ale jak powiadali uczeni: miłosierdzie dla zbrodniarzy to piękna lekcja dla złamanego pokolenia po przejściach. Mądra powieść, która gasi lepki sen, gdyż wybudza z rzekomej wolności. Statek niczym symbol ucieczki, ale drogi powrotnej nie ma, bo być nie może. Trzeba ...

„Pasażerka” Zofii Posmysz – byłej więźniarki obozu Auschwitz – to doskonały przykład na to, że w prostej formie można zawrzeć ogrom treści.

Akcja powieści rozgrywa się podczas podróży transatlantykiem, kilkanaście lat po II Wojnie Światowej. Liza, była SS-manka z obozu Auschwitz, obecnie żona dyplomaty udającego się na placówkę, spotyka kobietę, która przypomina jej byłą więźniarkę, Martę. Liza, która do tej pory nie zdradziła mężowi całej swojej przeszłości, wpada w coraz większą panikę.

Podzieliłabym „Pasażerkę” na dwie podstawowe płaszczyzny. Pierwsza z nich – nazwijmy ją teoretyczną. Są to rozmowy Waltera, męża Lizy, ze spotkanym podczas rejsu Amerykaninem. Rozmawiają oni o wojnie, o pojęciu winy. Walter twierdzi, że nie wszyscy Niemcy zdawali sobie sprawę z Holokaustu, że wielu było „w porządku”.

Druga płaszczyzna – czysto praktyczna. Liza uczestniczyła w tej machinie śmierci, nie może „umyć rąk”. I choć cały czas zdaje się nie mówić całej prawdy, jej postępowanie poddaje w wątpliwość przekonania męża. Czy wobec zaistniałych zdarzeń to małżeństwo ma nadal rację bytu?

Podobają mi się książki, w których Autor pozostawia czytelnikowi pole do interpretacji czy domysłów. Bardzo ciekawa jest też perspektywa, z której historia ta została opowiedziana. Bardzo ciekawa książka.