Obrona Sokratesa

„Obrona Sokratesa” to jeden z kilku najważniejszych tekstów w dziejach europejskiej kultury. Obraz Sokratesa – człowieka sprawiedliwego – stojącego przed sądem położył fundamenty pod dalszy rozwój myśli filozoficznej.
"Obrona Sokratesa" to II tom unikalnej serii „Biblioteki Klasycznej” w tłumaczeniu prof. Ryszarda Legutki, uznawany współcześnie za najbardziej wartościowy polski przekład tego klasycznego dzieła Platona. Oprócz samego tekstu tłumaczenia nowe wydanie będzie zawierało tekst grecki, komentarz tłumacza oraz bibliografię.
O „Obronie Sokratesa” powiedziano między innymi:
Tekst Platońskiej Obrony – co może stwierdzić każdy uważny czytelnik – nie jest jednak bezpośrednią odpowiedzią na zarzuty, a w każdym razie taka odpowiedź nie stanowi głównego wątku w tekście. Sokrates najwyraźniej nie chciał się dać wciągnąć w to, co było oczywistym podtekstem procesu: zagrożenie demokracji ze strony zwolenników oligarchii, konflikty między stronnictwami oraz zła pamięć o krótkich lecz brutalnych rządach Kritiasa i innych. Odżegnał się wyraźnie od nastawienia pro-oligarchicznego, ale też nie miał ochoty przedstawić się jako zwolennik demokracji. Próbował wytłumaczyć Ateńczykom, że jego działalność nie ma związku z politycznymi sporami i nie da się do nich sprowadzić. Dotyczy czegoś bardziej podstawowego niż konflikty o władzę między zwolennikami różnych ustrojów. Prawdziwym celem mowy było wyjaśnienie współobywatelom sensu swoich działań, a ten polegał na szczególnym sposobie uprawiania filozofii. Filozofowanie takie było kierowaniem uwagi ludzi na problemy dobra i zła, sprawiedliwości i niesprawiedliwości, po to, by w wyniku refleksji nad nimi oraz nad własnym życiem mogli to życie uczynić lepszym (prof. Ryszard Legutko).
Tak więc, najogólniej rzecz biorąc, proces Sokratesa uczy nas, że istnieje nierozwiązywalne napięcie między żądaniami moralnego czy religijnego sumienia – a uzasadnionymi potrzebami społeczności. Żadna polityczna społeczność nie może i nie powinna pozwalać jednostkom na wyłamywanie się spod ogólnie przyjętych zasad, ale jednocześnie istnieją normy ważniejsze niż te, które dana grupa uznaje. Wielkie filozoficzne niebezpieczeństwo, jakie tkwi w Obronie Sokratesa, polega na tym, że oślepieni godnością i niewinnością Sokratesa oraz tak krytyczni wobec pełnych wad Ateńczyków – nie zauważymy głębokiego moralnego dylematu, który kryje się za tym procesem i za tą śmiercią. (prof. Richard Kraut, Sokrates, polityka i religia tłum. M. Smulewska, „Teologia Polityczna” 2004-2005, nr 2).