Myślenie czarno-białe recenzja

Obawiałam się tej lektury. Rezerwacja była impulsem, a potem przyszła refleksja, a co jeśli to nie dla mnie? Z uwagi na pracę, często przebijam się przez bardzo naukowe opracowania i pomysł, by serwować sobie jeszcze taką lekturę dobrowolnie wydawał mi się nietrafiony? Oj, jakże się myliłam!

Chociaż na pozór mogłoby się wydawać, że najnowsza książka Kevina Duttona jest pozycją przeznaczoną dla medyków czy entuzjastów psychologii, szybko okazuje się, że po tę lekturę może/powinien sięgnąć każdy. Dlaczego? Autor napisał ją w bardzo przyjazny i przystępny sposób. Książka zawiera nie tylko teorie psychologiczne, ale także całe mnóstwo anegdot, opowiastek i przykładów z życia codziennego. Obok imponującej bibliografii w załącznikach znajdują się m.in.: psychotest i intrygująca historia myślenia binarnego w ujęciu ewolucyjnym. Dutton nie objawia może jakiejś wielkiej Prawdy, ale w interesujący sposób pokazuje jak od wieków funkcjonuje nasz mózg. Udowadnia, że porządkowanie i klasyfikowanie jest wpisane w nasz instynkt. Dzięki temu homo sapiens przetrwał i stanął na szczycie drabiny ewolucji. Szufladkujemy i kategoryzujemy, gdyż pomaga nam to funkcjonować w otaczającym nas świecie. Nasze zero-jedynkowe umysły dokonują podziałów na każdym kroku. Istota ludzka otrzymuje tyle bodźców, informacji i doznań polisensorycznych, że bez tej funkcji porządkowania i odsiania mniej istotnych, po prostu byśmy zwariowali. Czy to jest dobre? Niestety okazuje się, że to kwestia o wiele bardziej skomplikowana.

Linie są jak czarodziejskie różdżki, które pozwalają nam przywoływać prostotę. Problem w tym, że prostota leży w spektrum szarości i jest niezwykle złożona. (s. 337)

Mózg łatwo poddaje się manipulacji. Dzieje się to bezwiednie i nie mamy na to wpływu. Systematyzujemy zamiast tworzyć hierarchię. Kategoryzacja, co do zasady, upraszcza nam świat. Ma dać złudzenie porządku. Złudzenie to słowo-klucz. Mózg musi wyznaczyć granice i robi to – nieprzerwanie, świadomie i nieświadomie. Czy tego chcemy, czy nie. A stąd już prosta droga do myślenia schematami, uproszczeń i niebezpiecznych stereotypów.

Książka jest bardzo na czasie – podejmuje wiele aktualnych tematów. Autor odnosi się między innymi: do pandemii, nienawiści na tle rasowym i nietolerancji wobec osób transpłciowych. Zmusza do myślenia. Podoba mi się dociekliwość autora - spotyka się ze znanymi osobami, znawcami w swoich dziedzinach i chłonie ich punkt widzenia. Esencja tych spotkań jest przekazana nam, czytelnikom. Nie ma tu gotowych odpowiedzi. Wiele trzeba przemyśleć i dojść do własnych wniosków. To lektura do nieśpiesznego delektowania i częstych powrotów.

Czerń i biel nie są czarne ani białe – przybierają odcienie szarości. (s. 138) Prawdziwa mądrość to jej dostrzeżenie i akceptacja. Kawałek solidnej i dobrej literatury popularnonaukowej. Warto!

*Książkę otrzymałam z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl