Książka Psychologia żałoby Richarda Grossa w tłumaczeniu Katarzyny Piszczek wydana została w 2024 roku przez Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego w serii Psychologia wszystkiego. Jej autor jest angielskim psychologiem, który zajmuje się problematyką śmierci i żałoby działając w najbardziej znanej w Wielkiej Brytanii organizacji charytatywnej Cruse Bereavement Care, która oferuje wszechstronną pomocą osobom w żałobie.
Psychologia żałoby jest pozycją popularnonaukową opisującą językiem psychologii zjawisko żałoby. Celem książki jest zaznajomienie czytelnika z żałobą jako naturalnym zjawiskiem pojawiającym się po stracie bliskiej osoby. Autor w kolejnych rozdziałach opisuje w jaki sposób ludzie doświadczają żałoby i co wypływa na jej intensywność i długość. Omawia różnice między przeżywaniem żałoby przez kobiety i mężczyzn. Odwołując się do różnych badań przedstawia główne teorie opisujące żałobę, wyjaśniające jej przebieg, ustalające pewne reguły czy normy jej przebiegu. Od początku autor podkreśla, że nie ma uniwersalnego schematu jej przeżywania, choć od wielu lat prowadzone są analizy w celu ustalenia takich prawidłowości. Analizie poddawane są zarówno osobiste opowieści osób przeżywających stratę jak i wyniki badań klinicznych i empirycznych. Mimo, że istnieje kilka opracowanych modeli przebiegu żałoby to żaden nie jest do końca w pełni uniwersalny. Autor, który nie wartościuje opisywanych teorii i poglądów, a jedynie je omawia, stale podkreśla indywidualizm każdej sytuacji i odrębność każdego człowieka. Pisze on, że „pracując z osobami w żałobie szybko przekonałem się, że każdy przeżywa żałobę na swój unikalny sposób”. Pokazuje śmierć jako stratę, którą ponosi nie tylko pojedyncza osoba, ale też cała rodzina i społeczność. Wskazuje, że żałoba jest nie tylko indywidualnym przeżyciem jednostki, ale także zjawiskiem społeczno-kulturowym. Zwraca uwagę, że na przeżywanie żałoby wpływa obszar kulturowy z którego się wywodzimy i w którym żyjemy. Zwraca uwagę na zmiany jakie dokonały się w społeczeństwach zachodnich w odniesieniu do ceremonii pogrzebowych mówiąc o profesjonalizacji śmierci i wzroście roli instytucji w organizacji pogrzebu. Pomimo unikalności żałoby i występujących różnicach w jej przebiegu u każdego człowieka można określić czy danej osoby proces ten jest prawidłowy czy zaburzony, powikłany.
Richard Gross pisze o żałobie w sposób wyważony, stonowany, naukowy. Autor posługuje się językiem faktów, konkretnych argumentów, bazując na wynikach badań. Przedstawia ją jako coś naturalnego, co związane jest z naszym życiem. Nie umniejsza jej znaczenia, wręcz przeciwnie wskazuje potrzebę jej przejścia. Analizuje ją od strony osoby, która pomaga przez nią przejść, koncentrując się na tych elementach, które pozwolą ocenić jaką stratę poniosła ta konkretna osoba w żałobie. Wskazuje na elementy, które mogą wskazywać na konieczność pomocy specjalistycznej.
Książka zawiera informacje, które są dla mnie nowe i z którymi wcześniej się nie zetknęłam. Autor mówi o „żałobie pozbawionej praw” czyli takiej, którą „nie uważana jest za „legalną” czy „rozsądną”, nie jest otwarcie uznawana , nie zyskuje aprobaty społecznej czy o pogrzebie typu „DIY”, którego „scenariusz” zawczasu przygotowuje zmarły.
Psychologia żałoby jest książką, która bez emocji analizuje żałobę w szerokim zakresie. Autor posiadający dużą wiedzę teoretyczną i praktyczną uporządkuje i systematyzuje informacje o niej. Lektura wymaga skupienia i uważności, bo treści nie są łatwe, jest tu sporo odniesień do badań naukowych. Uważam, że sięgnięcie po książkę powinno być świadome i przemyślane. Na pewno będzie to pomocna lektura dla osób, które profesjonalnie zajmują się pomocą osobom po stracie, ale także tym, którzy albo sami są w żałobie, albo są w niej osoby z którymi mają bliski kontakt. Pomoże im zobaczyć żałobę w szerokim kontekście i lepiej zrozumieć złożoność tego co dzieje się z nimi samymi lub osobą po stracie.
Książka z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl.