Wyhoduj sobie wolność. Reportaże z Urugwaju recenzja

"Wolność niesie za sobą ryzyko i ci, którzy w nią wierzą, powinni być gotowi, by je podjąć w każdym aspekcie [...]"*. Każdy reportaż tomu jest swoistym rozwinięciem przytoczonego przeze mnie cytatu. Urugwaj, małe państwo Ameryki Południowej, zamieszkały przez 3,5 miliona obywateli może być przykładem dla całego świata w tym, jak próbować ulepszać życie.

Zbiór jest spięty w ładną klamrę - rozpoczyna go tekst o Jose Mujice, a całość zaś kończy wywiad (bardziej monolog) byłego prezydenta. I choć jedne reportaże mnie bardziej zaciekawiły, inne trochę mniej, wszystkie zdaje się łączyć jedno - rzetelność i dobre udokumentowanie. Poruszana tematyka jest bardzo różna: od historii kraju, a zwłaszcza działalności partyzanckiej za czasów dyktatury, przez opowieść o sytuacji prostytutek, po akcje mające wyrównać nierówności społeczne. Jest i polski akcent - wizyta Jana Pawła II w 1988 roku. Pomiędzy nimi reportaż o medycznej marihuanie, uchodźcach czy laickości państwa.

Pomimo tej różnorodności tematów nie ma się wrażenia niespójności, wręcz przeciwnie - nakreślony obraz Urugwaju zdaje się być bardziej wielowymiarowy i pełny. Bardzo dobrze czyta się teksty poświęcone małżeństwom homoseksualnym oraz kwestii wychowywania przez nie dzieci. Niezależnie od tego, jakie kto ma poglądy na te trudne tematy, na pewno lektura w pewien sposób poszerza horyzonty.

Najlepszym tekstem całego zbioru jest dla mnie pozycja 20 - "Wolni od dymu". Autorzy opisują tu walkę państwa z międzynarodowym koncernem tytoniowym. Jako zagorzała przeciwniczka palenia czytałam z zapartym tchem! A trzeba przyznać, że czułam się jakbym miała przed sobą bardzo dobry thriller prawniczy. Sam Grisham by lepiej tego nie ujął.

Jaki jest więc Urugwaj? Choć podąża swoimi drogami, nie jest jednak krajem mlekiem i miodem płynącym. Mimo wszystko nadal występuje tam bieda, czasem też nadmierna wolność wpędza w ślepe uliczki. Podziwiam jednak Urugwajczyków za ich kreatywność, pogodę ducha i podejście do życia. A jeśli chodzi o samą książkę - oby powstawało więcej tak wartościowych pozycji.

*M. Hawranek, Sz. Opryszek, Wyhoduj sobie wolność. Reportaże z Urugwaju, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2018, s. 10.