Syzyfowe prace recenzja

"Syzyfowe prace" to jedna z bardziej znanych książek Stefana Żeromskiego i jedna z bardziej znanych szkolnych lektur. Dla młodzieży ciężka pozycja, pamiętam, że miałam problem żeby przez nią przebrnąć. Dziś, po latach, również ciężko się ją czytało.

Powieść ta po raz pierwszy ukazała się w 1897 roku w krakowskim dzienniku "Nowa Reforma" i początkowo miała mieć tytuł "Wybawiciel". Na podstawie własnych doświadczeń z dzieciństwa i lat młodzieńczych, Stefan Żeromski przedstawił obraz szkoły w rosyjskim Królestwie Polskim i walkę polskiej młodzieży z rusyfikacją.

Głównym bohaterem powieści jest uczeń Marcin Borowicz, którego poznajemy jako ośmioletniego, tęgiego, czarnookiego chłopca, który pochodzi ze średniozamożnej rodziny szlacheckiej. Autor w swojej powieści przedstawił 10-letni proces dojrzewania, dorastania, kształtowania się umysłu, charakteru i osobowości głównego bohatera. Są to najważniejsze lata w życiu Marcina Borowicza - akcja rozpoczyna się, kiedy chłopiec ma osiem lat, kończy, gdy jest osiemnastoletnim młodzieńcem. W ciągu tego czasu ma miejsce kilka ważnych wydarzeń w jego życiu: traci matkę, przeżywa pierwszą miłość, budzi się w nim Polak-patriota. Przeżywa wewnętrzne przemiany czy przełom światopoglądowy. Borowicz jest postacią pozytywną. Jego prawość, uczciwość, które wykształciła w nim matka, sprawiają, że Marcin potrafi uznać swoje błędy. W czasie trwania akcji powieści z dziecka wyrasta dojrzały chłopiec o ukształtowanym światopoglądzie, świadomy swojej przynależności narodowej.

Tematem powieści jest dorastanie w warunkach zaborów, edukacja w szkołach, gdzie w sposób bezwzględny, najbardziej odrażającymi metodami przeprowadza się proces wynaradawiania młodych Polaków. I tak właśnie możemy interpretować tytuł powieści: "syzyfowe prace" to prace rusyfikatorów pozbawione większego sensu, ponieważ młodzież tylko pozornie daje się zrusyfikować - sobie tylko znanymi sposobami potrafią odnaleźć swoje korzenie oraz głęboko odczuwać swoją polskość.

Akcja utworu rozgrywa się w latach 1871-1881, ale czas fabularny sięga do Powstania Styczniowego, czyli do roku 1863. Autor chciał pokazać metody i cele edukacji młodych Polaków w rosyjskich szkołach oraz walkę z rusyfikacją, w której młodzież była zdana wyłącznie na siebie.

Ciężka lektura, nie ma co ukrywać. Męczyłam się z nią jako dziecko, męczyłam również i dziś. Choć "męczenie" to może nieco przesadzone słowo, ale lekko nie było. Ciężka i trudna lektura, którą prędzej czy później wypada poznać.