Vlad Dracula recenzja

Popkultura zna wiele postaci wampirzych, przykuwających uwagę czy rozbudzających wyobraźnię. Należą do nich Alucard czy Lestat de Lioncourt, Regis z cyklu wiedźmińskiego… Gdyby jednak stworzyć ranking najpopularniejszych krwiopijców, sądzę, że nikt nie miałby wątpliwości, kto znajdzie się na pierwszy miejscu.

Gdy w 1897 roku Bram Stoker opublikował powieść pt. Dracula nie przypuszczał zapewne, że jej tytułowy bohater znajdzie się w kanonie światowej literatury i kultury w ogóle – ale obecnie nikogo nie trzeba przekonywać o tym, że tak właśnie się stało. Trudno wyobrazić sobie popkulturę bez postaci wampira opartej na wizji Stokera, bez nawiązań do wizerunku krwiożerczego arystokraty, bez ekranizacji, w których w rolę Draculi wcielali się Max Schreck, Bela Lugosi, Gary Oldman. Tworząc tę postać, Stoker wykorzystał przydomek wołoskiego hospodara, Vlada III Ţepeşa, oraz – zapewne – niektóre fakty z jego biografii.

Mimo to często zapominamy, że protoplasta wizerunku wampirów w popkulturze jest postacią historyczną… Teraz, gdy fala zainteresowania krwiopijcami powróciła po raz kolejny, o postaci Vlada III przypomina Dariusz Domagalski, kojarzony przede wszystkim z popularnym cyklem krzyżackim oraz z wydaną niedawno powieścią Cherem. Jego nowa książka nosi prosty, acz znaczący tytuł: Vlad Dracula. Nie znajdzie się w niej jednak Miny Murray czy ślicznej Lucy, ani tym bardziej Abrahama Van Helsinga; nie będzie też trumien ani osikowych kołków. Dariusz Domagalski ponownie zabiera swoich czytelników w świat powieści historycznej doprawionej pewną nutką niesamowitości. Jego Dracula to właśnie budzący grozę władca Wołoszczyzny.

Akcja powieści obejmuje rok z życia księcia, przebieg wydarzeń poznajemy jednak nie z perspektywy Vlada, ale młodego Węgra, kapitana Czarnych Legionów. Janos Lechoczky, bo o nim mowa, otrzymał od króla Macieja Korwina ważne zadanie – musi dowiedzieć się, czy warto sprzymierzyć się z Draculą przeciw Imperium Osmańskiemu. Z jednej strony hospodar wydaje się dobrym sojusznikiem do walki z innowiercami, z drugiej zaś układanie się z nim jest wielu osobom nie na rękę… W dodatku między ludźmi krążą niepokojące plotki, włącznie z tą, że książę jest zapowiadanym przez Pismo Antychrystem.

Mimo iż Vlad Dracula opowiada o wydarzeniach historycznych, powieść wciąga niczym dobry film sensacyjny. Nie brak w niej niczego – od epickich bitew Domagalski przechodzi do scen koncentrujących się na uczuciach poszczególnych bohaterów. Po wysmakowanych scenach erotycznych prezentuje grozę, po której trudno zasnąć w nocy. Język powieści oddaje jej złożoność – bywa delikatny, ale i dosadny. Po cyklu krzyżackim czytelnicy nie muszą mieć też żadnych wątpliwości, czy autor poradzi sobie z archaizacją – ani język narracji ani wypowiedzi bohaterów nie rażą anachronizmami, a całość urzeka stylizacją i dopasowaniem do historii.

Wyjątkowi są bohaterowie powieści. Zainteresowanie budzi pełen ideałów Janos Lechoczky oraz przemiana, której ulega pod wpływem niesamowitych wydarzeń. Wyraziście ukazany został Maciej Korwin, młody król, na którym spoczywa wielka odpowiedzialność. Wyjątkowo ciekawe są także relacje sułtana Mehmeda i jego młodego kochanka, Radu Pięknego. Przyczyny postępowania postaci są złożone, każda z nich ma własne motywacje, a zamiast czarno-białego świata otrzymujemy różne odcienie szarości. Bohaterowie nie pozostawiają czytelnika obojętnym, zwłaszcza ci, których Janos darzy negatywnymi uczuciami.

Najbardziej intrygujący w powieści jest jednak oczywiście sam Dracula. W toku fabuły wciąż pojawiają się dotyczące go pytania; niektóre stawiają bohaterowie, inne zadaje sobie czytelnik. Kim naprawdę jest władca Wołoszczyzny i jak oceniać jego czyny? Jest potworem czy tylko skutecznym przywódcą? Jaką nosi w sobie tajemnicę? Choć Domagalski przedstawia postać historyczną, nie odziera jej z niesamowitości. Otoczenie Draculi nie wie, czy ma do czynienia z człowiekiem, czy z Synem Diabła. Ta nuta niepewności sprawia, że książka wciąga jeszcze bardziej.

Najnowsza powieść Dariusza Domagalskiego jest bardzo złożona. Pojawia się w niej – choć nie tak wyraźny jak w Cheremie – wątek kryminalny dotyczący nadwornych intryg. Niezwykle ważna jest też płaszczyzna wojny – strategii i walki. Jednocześnie otrzymujemy realistyczny obraz epoki, zarówno przy przedstawieniu warstw panujących, jak też mieszczan i rycerstwa. Pewne sceny są szczególnie odważne – Domagalski nie tylko nie stroni od seksu i brutalności, ale wręcz ukazuje ich bardzo kontrowersyjne aspekty. Pisze o gwałtach, relacjach homoseksualnych, opisuje stosunek z młodą dziewczyną… W odzwierciedlaniu realiów nie stosuje autocenzury, przez co opowiadana przez niego historia jest żywa i wciągająca.

Zdecydowanie polecam Vlada Draculę każdemu. To świetna pozycja dla fanów ciekawych fabuł, ale także dla miłośników historii oraz – a może przede wszystkim – dla osób interesujących się popkulturą. Grzechem jest nie znać historycznych korzeni najpopularniejszego wampira na świecie, a Domagalski przedstawia je w fascynujący sposób.

Autor: Dariusz Domagalski
Tytuł: Vlad Dracula
Wydawnictwo: Bellona, Runa
Data wydania: 26 października 2011
Okładka: miękka
Ilustracja na okładce: Stephen Youll
ISBN: 978-83-11-12178-2
Liczba stron: 352
Format: 125x195 mm
Cena: 35 zł

Ewa Kruk