Szepty. Życie w stalinowskiej Rosji recenzja

Brytyjski historyk, sowietolog, autor znanych pozycji ("Tragedia narodu" i "Taniec Nataszy") ukazuje w "Szeptach" życie prywatne Rosjan w najgorszych latach sowieckiej represji. Obrazuje aresztowania, próby zniewolenia i zabijania w łagrach. Bada wpływ reżimu na życie osobiste ludzi. Ujawnia ogromną kolekcję nowo odkrytych dokumentów o wewnętrznym świecie zwykłych obywateli sowieckich, którzy starali się przetrwać pośród nieufności i lęku.

Orlando Figes, poczynając od rewolucji 1917 roku kończąc 3 lata po śmierci Stalina, ukazuje "labirynt moralny", w którym znaleźli się Rosjanie, gdzie jeden zły czyn mógł zniszczyć rodzinę. Prowadzi nas do wnętrza ciasnych mieszkań komunalnych, gdzie drobne sprzeczki prowadziły często do śmiertelnych konsekwencji. Bada ślepą wiarę w system komunistyczny tych, którzy często tłumaczyli nawet własne aresztowanie jako przypadek błędnej identyfikacji i ukazuje informatorów w bardziej ludzkim świetle, pokazując, jak w systemie represyjnym, każdy mógł łatwo stać się współpracownikiem.

Autor opierając się na listach, wspomnieniach, rozmowach opowiada historię o tym, jak Rosjanie próbowali znieść życia pod rządami Stalina, ukazuje rzeczywistość ich straszliwych wyborów. Obrazuje losy poszczególnych ludzi i ich rodzin, pokazuje, co działo się za żelazną kurtyną. Kreśli ogromny ból i przerażenie. Fałszywe oskarżenia, aresztowania i rozstrzeliwanie. Tortury, nękanie, prześladowanie, indoktrynacja, terror. Władza radziecka zabijała w ludziach to co ludzkie. Strach wielkiego terroru przenikał głęboko do ich dusz. Ci, którzy ukształtowali ten system polityczny stawali się bardzo często jego ofiarami. A ofiary były często niewinne.

Mówi o naturze sowieckiego reżimu, o głębokim, długotrwałym terrorze i krwawej dyktaturze. Książka ukazuje cierpienie członków rodzin zwróconych przeciwko siebie. Paranoję, wyobcowanie i zdradę. Przedstawiono tu panoramiczny portret społeczeństwa, w którym wszyscy mówili szeptem - aby chronić swoje rodziny i przyjaciół, aby donosić na nich. To chwytający za serce obraz życia tych, którzy bytowali w nieprawdopodobnych czasach. Upokarzający pomnik zła sowieckiej Rosji.

Trudna a zarazem ważna lektura. Napisana z ogromnym talentem gawędziarskim. Wzbogacona posłowiem autora, wieloma czarno-białymi starymi fotografiami, licznymi przypisami, mapami, tablicami genealogicznymi. Szczera, tragiczna, niepokojąca, naszpikowana emocjami, poruszająca. To pomnik dla milionów ludzi, którzy nie mogli opowiedzieć swojej historii ze strachu. To historia, która powinna być czytana przez wszystkich, aby przypomnieli sobie o ludzkiej zdolności do okrucieństwa. Nadal jestem pod jej ogromnym wrażeniem. Autor wykonał niesamowitą pracę przeprowadzając liczne wywiady z ofiarami wielu lat terroru. Ci ludzie byli wśród nielicznych szczęśliwców, którym udało się przeżyć. Gorąco polecam ją wszystkim.