„Jak to się stało, że w Warszawie, w gmach przy al. Niepodległosci, przez tyle lat funkcjonował jeden z najważniejszych instrumentów podległości naszego kraju. Jak to się stało że dopiero w siedemnastym roku budowania demokratyzacji Polski rozmontowano tę postsowiecką redutę[...]”
To pierwsza tego rodzaju, w pełni rzetelna publikacja dotycząca polskich wojskowych służb specjalnych doby PRL-u z jaką miałem okazję się zapoznać. Temat ten pojawiał się okazjonalnie w różnych opracowaniach i książkach, nigdzie nie jest jednak potraktowany tak kompleksowo. Sławomir Centkiewicz ukazuje nam historie tych służb od momentu ich powstania w latach czterdziestych aż do roku 2006, kiedy to na mocy ustanowionego prawa zostały one rozwiązane. Zwykle wszelkie działania wywiadowcze i operacyjne przez szereg lat okryte były mgłą tajemnicy i zmową milczenia. Dzięki powstaniu Komisji Likwidacyjnej ds. Wojskowych Służb Informacyjnych, gdzie autor pełnił funkcję przewodniczącego, możliwy stał się wgląd w skrzętnie skrywane dotychczas dokumenty, akta spraw, raporty, relacje i zeznania światków. Również w życiorysy ludzi którzy przez dziesiątki lat zakulisowo uczestniczyli w życiu politycznym, ekonomicznym,wojskowym, gospodarczym i społecznym naszego kraju.
Prawda, choć z pewnością nie cała ( nie oszukujmy się), mogła wreszcie ujrzeć światło dzienne.
Możemy przyjrzeć się funkcjonowaniu tych instytucji, mechanizmom działań, tajnym operacją wojskowym i potyczkami wywiadów, zarówno w Polsce jak i za poza jej granicami. Dowiemy się jak bardzo polskie służby były zdominowane przez przedstawicieli Armii Czerwonej zajmujących wszystkie najważniejsze stanowiska i de facto realizujących własne zamierzenia i cele. Wychodzą na jaw działania wymierzone w przedstawicieli emigracji polskiej w Wielkiej Brytanii i dawnych Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, metody legalizacji szpiegów, fałszowanie wszelkich dokumentów i aktów prawnych, podszywanie się pod spadkobierców, handel bronią i materiałami wybuchowymi, wspieranie organizacji terrorystycznych i szkolenie ich członków, nielegalne operacje finansowe i handlowe. Mamy również do czynienia z operacjami w naszym kraju dotyczących min: opozycji antykomunistycznej, członków „Solidarności” i innych zrzeszeń, środowiska akademickiego i partii politycznych. Na „porządku dziennym” staje się umieszczanie oficerów wywiadu na ważniejszych stanowiskach: w instytucjach państwowych, dużych zakładach pracy czy urzędach.
Tworzona zostaje sieć wzajemnych powiązań i zależności…
Książka Sławomira Cenckiewicza mimo iż jest to publikacja typowo naukowa, jest bardzo ciekawie napisana, zaś jej język jest przejrzysty i zrozumiały dla wszystkich. Już od pierwszej strony rzuca się bardzo dobre przygotowanie merytoryczne autora, głęboka historyczna wiedza i znajomość realiów rządzących tamtą epoką. Wszystko jest bardzo spójne i doskonale udokumentowane. Dzięki takim pisarzom udaje nam się coraz bardziej zapełnić białe plamy naszej historii najnowszej i chwała im za to.
To książka dla wszystkich, którzy interesują się najnowszą odtajnioną historią naszego kraju, gdyż rzadko się zdarza możliwość zajrzenia za kulisy działań wojskowych służb specjalnych.
Gorąco polecam!!!
Szczególne podziękowania dla Wydawnictwa ZYSK I S-KA