Oneiron. Fantazja o kilku sekundach po śmierci recenzja

Laura Lindstedt "Oneiron"

"Fantazja o kilku sekundach po śmierci" tak brzmi podtytuł tej przedziwnej, a jednocześnie niezwykle wciągającej książki, opowieści, która miała możliwość zrodzić się tylko we śnie, a jednak została napisana, historii, stanowiącej niesamowity performance, który skłania do zastanowienia się nad kresem ludzkiego żywota i miejscem, do którego człowiek może trafić po śmierci.

Siedem kobiet w różnym wieku, przedstawicielek kilku krajów, każda umarła w inny sposób, spotyka się w pewnym momencie w miejscu, które nie posiada nazwy, jest zatem trudne do zdefiniowania, i zaczyna snuć opowieści o swoim życiu, a szczególnie jego ostatnich momentach. Nie zostają przy tym pozbawione ludzkich cech. Zatem możliwe będą mikrosojusze, antypatie bądź kłótnie. Czy trafiły w zaświaty? Do czyśćca? Nieba? W nicość? Trudno odpowiedzieć jednoznacznie. W każdym razie będą starały się oswoić z nową sytuacją, miejscem, w którym się znalazły. Nadać mu również ziemskiego, bardziej domowego charakteru.

Skąd przybyły? Jakie było ich życie? Co spowodowało, że umarły? Czytelnik otrzymuje siedem zwyczajnych kobiecych życiorysów, zakończonych siedmioma różnymi nekrologami. Każda zmarła z innego powodu, gwałtownie lub w wyniku przewlekłej choroby, każda będzie zmuszona ponownie zmierzyć się z tym faktem. Nie jest to jednak siedem równorzędnych historii, chociaż na taką wersję liczyłam, ponieważ bardzo szybko postacią pierwszoplanową okazuje się być chorująca na anoreksję performerka Shlomith i to przede wszystkim wokół jej historii życia toczyć się będzie akcja. Ta natomiast powoduje, że w moim przekonaniu opowieść staje się sinusoidalna, po bardzo intrygującym początku, autorka oddaje głos Shlomith i następuje część poświęcona kobiecemu pierwiastkowi w judaizmie. Inne kobiety aż takiej uwagi skierowanej w ich stronę nie otrzymują, a szkoda. Wreszcie, kiedy wydaje się, że uwaga czytelnika została zdobyta dla Shlomith, autorka znów robi woltę i wraca do szczegółowego opowiadania pozostałych historii. I to zaintrygowanie, wodzenie czytelnika powoduje, że "Oneiron" czyta się z dużym zaciekawieniem.

Autorka bawi się również przeróżnymi gatunkami literackimi, niejeden raz zaskakując czytelnika. W klasyczną narrację wplata wiersz, wykład, artykuł prasowy, notatkę rodem z Wikipedii czy napisany w języku hebrajskim list.

Nie będzie to moja ulubiona powieść z Serii Dzieł Pisarzy Skandynawskich, z pewnością będzie jednak najbardziej ekstrawagancka z tych, które do tej pory miałam przyjemność przeczytać. Cieszę się, że cudowny skandynawski stateczek przeniósł mnie tym razem w inną przestrzeń, do krainy, w której opowieści nie tylko mają swój koniec, ale mogą również się zaczynać. A przy okazji mam już swoją ulubioną okładkę w serii. Dziękuję Ula Pągowska.