Magik recenzja

Książka jest kolejnym, dosyć udanym, głosem w dyskusji o braku rozliczenia ze zbrodniami i zbrodniarzami epoki komunizmu; ciekawe, że to dyskusja niemiecka, bo w u nas takich rzeczy czytało się już wiele. Zainspirował autorkę fakt oficjalnego skasowania w 2010 roku blisko 6 km (20 mln stron!) akt Stasi; pani Parys twierdzi, że ów akt był przedwczesny, bo wiele starych spraw wciąż pozostaje nierozliczonych.

Pomimo tego, że książka dzieje się w 2011 r., jej punktem odniesienia są czasy muru berlińskiego i żelaznej kurtyny. Bohaterowie wciąż albo opłakują swoich bliskich zabitych przy próbie ucieczki z raju socjalistycznego, albo boją się ujawnienia prawdy, że robili rzeczy straszne w czasach komunizmu.

A intryga jest taka, że czołowy polityk niemiecki ma czarną przeszłość w Stasi: organizował zabijanie uciekinierów z NRD na granicy Bułgarii z Zachodem, przy okazji likwidowano też dysydentów z innych krajów komuny, których zwabiano do Bułgarii. Oczywiście tajemnica jest skrzętnie skrywana, ale są tacy, którzy wiedzą, poza tym ów czołowy polityk ma papiery na wielu Niemców ze świecznika: współpracowali ze Stasi. Cała fabuła toczy się wokół tej skrywanej tajemnicy.

Są też kawałki satyryczne: mamy na przykład dyskusję polskich polityków w telewizji widzianą oczami niemieckiej dziennikarki. Leczy też autorka nasze kompleksy pokazując, że w Niemczech, panie dzieju, takie samo bagienko jak u nas: niewygodne śledztwa kryminalne umarza się po cichu, bogaci Berlińczycy, żeby nie płacić za śmieci, podrzucają je pod obce kamienice, itp. itd. A wierchuszka policji berlińskiej to już sami Polacy: Romanowski, Czapiski, Kowalski, no cudnie.

Cała książka to dosyć udana mieszanka thrillera i powieści społeczno-politycznej, z przewagą tego drugiego, co zrozumiałem dosyć późno. Irytowało mnie bowiem zbytnie gadulstwo autorki: ma potrzebę szczegółowego opisania życia wewnętrznego wszystkich bohaterów: dziennikarki telewizyjnej, komisarza policji, restauratora, portiera w hotelu i kogo tam jeszcze. Poza tym książka porusza zbyt wiele tematów: zbrodnie Stasi, polska Solidarność, polska emigracja do Niemiec w latach 80., rozliczenia z NRD, itd.; trochę za dużo tego, w przypadku powieści sensacyjnej, zresztą dość zagmatwanej. Koniec powieści nieco rozczarowuje: mamy sztampowy romans, a zagadka kryminalna rozwiązuje się sama.

Audiobook jest świetnie czytany przez aktorskie małżeństwo: Dorotę Landowską i Mariusza Bonaszewskiego.