Wściekłość i wrzask recenzja

Powieść Faulknera nie jest łatwa w odbiorze. Początek jest frustrujący, ponieważ nie wiadomo o co chodzi. Dialogi dzieci czarnych służących nakładają się na dialogi dzieci właścicieli majątku. Czułam się zdezorientowana i starałam się „załapać” o co chodzi. Ale jestem cierpliwa.

W pierwszej osobie wypowiada się biały „idiota” – trzydziestotrzyletni upośledzony syn właścicieli majątku. Właściwie bez komentarzy i opisów dostajemy przekaz tego, co słyszy i widzi. Kiedy w domu odbywa się przyjęcie, rodzina pozbywa się niepełnosprawnego umysłowo „panicza” i oddaje pod opiekę starej, czarnej kucharki. Dzieci czarnych służących biją go i popychają, bo nie mówi, więc nie może się poskarżyć. Porozumiewają się prostymi, urywanymi zdaniami, są hałaśliwi i wrzaskliwi, piszczą i stękają.

Dialogi stylizowane na ludzi prostych, niewykształconych dają sygnał z kim mamy do czynienia. Dostajemy obraz pracy służących w kuchni i w obejściu, zarówno dorosłych, jak i dzieci. Ich niespieszne działanie spowodowane jest nieustanną słabością pani domu i brakiem kontroli ze strony właściciela plantacji. W powieści widać pobłażliwy stosunek autora do murzynów pracujących na plantacjach i w domach. Pokazał sposoby współistnienia posiadaczy ziemskich i ich czarnych służących. Obdarzanie zaufaniem, ale też naiwność, bardzo rażąca niedbałość wymowy charakteryzowała, wg autora, czarnoskórą społeczność Stanów Zjednoczonych.
Starałam się podążać za myślą autora, skrótowością jego rozważań, ale nie zawsze się to udawało.

Drugim narratorem jest Quentin, drugi syn właścicieli. Kolejny potok słów i myśli, z którego udało się wyłowić historię dziewczynki pragnącej kupić chleb. W odbiorze bardzo przeszkadza dialog „wtopiony” w tekst, bez żadnych znaków interpunkcyjnych. Po prostu strumień myśli. Pojawiają się kolejne obrazy i dopiero z nich można coś wywnioskować.

Kolejny narrator, Jonson, trzeci z synów arystokratycznej rodziny Compsonów, chociaż niewykształcony, jasno przedstawia sytuację poszczególnych jej członków. Z jego perspektywy – sami degeneraci.

Wreszcie ostatni, wszechwiedzący narrator, daje nam próbkę talentu noblisty. Poczułam się tak, jakbym z wielkiej mrocznej przestrzeni wyszła na światło dzienne w najcudowniejszej porze roku. I nie ma tu nic z przesady. Piękny język ostatnich rozdziałów, wirtuozeria słów, po prostu mnie urzekły i pogratulowałam sobie wytrwałości. Naprawdę było warto.
Faulkner tym nietypowym układem narracji osiągnął swój cel.