Słowiańskie mity i opowieści w komiksie recenzja

Zapewne słyszeliście o aferce, którą wokół komiksu Wiktorii Korzeniewskiej i Natalii Noszczyńskiej próbowało rozpętać Radio Maryja. Z logiką argumentacji, która została zaprezentowana, nie będę dyskutować, bo jest dla mnie z różnych powodów abstrakcyjna. To co wydaje mi się ważniejsze, to fakt, że zagorzeli zwolennicy wspomnianego radia, raczej i tak nie byli potencjalną grupą odbiorców słowiańskich treści, a próba potępienia pomogła komiksowi dotrzeć do szerszej grupy czytelników. Informacja o tym „co tam radyjo znowu...” pojawiała się bowiem w wielu miejscach w sieci, które na co dzień raczej nie zajmują się treściami komiksowo-dziecięco-słowiańskimi. W efekcie „Słowińskie mity i opowieści” stały się bardziej widoczne i lepiej rozpoznawalne. Taką anty-ale-jednak-reklamę, to ja rozumiem. Jedyne czego się obawiałam w całej tej sytuacji, to czy autorki nie dostawały nieprzyjemnych wiadomości od najbardziej gorliwych z gorliwych słuchaczy.

A co znajdziemy w środku? Zamiast bezwstydnych bezeceństw, chwytającą za serducho (w moim wypadku przywołujące też cudowne wspomnienia) scenkę rodzinną, podczas której babcia, podając wnukom śniadanie, opowiada o dawnych wierzeniach i tradycjach. Snuta przez nią historia, nie bez powodu, zaczyna się od jajka. Bo jak zdecydowana większość z nas wie: wiele z kultywowanych współcześnie zwyczajów pochodzi z dawnych czasów. Niestety nie każdy jest świadomy ich źródła i przeobrażeń, którym uległy z biegiem czasu. Sprawa z jajkami/drapankami/pisankami może się więc okazać dla niektórych zaskakująca, przy okazji stanowi jednak świetny przykład na to, że pewne zjawiska są bardziej złożone niż się to na pierwszy rzut oka wydaje. A zawsze przecież lepiej wiedzieć, niż nie wiedzieć.

Chociaż jest to komiks-wstępniak dla dzieci, ci dorośli, którzy nie mieli z tematem wcześniej zbyt wiele do czynienia, dzięki niemu również mogą uporządkować sobie podstawowe informacje. Nie tylko o powstaniu świata i człowieka, odwiecznej waśni między Perunem i Welesem, ale również o kolejnych świętach, zwyczajach, stworach, demonach oraz jak się przed nimi uchronić (kto chociaż raz w życiu nie słyszał o ochronnej bransoletce z czerwonej nitki? A kto wie skąd się to wzięło?). Z Emi miałyśmy już wcześniej porządnie przerobionego Domowika i Leszego, więc przy okazji tej lektury bardziej dopytywała o Kikimorę, Rusałki i Kłobuka (czyli tego złoczyńcę koguta). Najbardziej jej wyobraźnię zelektryzowała, oczywiście, Baba Jaga. Trochę się więc za nią w parku ostatnio rozglądałyśmy. I to nie ze strachu, ale dlatego, że Korzeniewska nie odniosła się do stereotypowego wyobrażenia jej jako wrednej, złośliwej staruchy, ale oddała tej postaci sprawiedliwość. Poza tym Noszczyńska narysowała ją z kotem, więc wiadomo – serducho zdobyte.

O sile tej książki stanowią nie tylko, przedstawione w przystępny i delikatny sposób dawne wierzenia (np. dlaczego nie wolno kąpać się przed Nocą Kupały i zabierać Marzany do domu) i słowiańska mitologia, ale także to wszystko, co znajduje się w niej „tuż pod powierzchnią”, czyli: nauka otwartości, dociekliwości oraz wyrozumiała, nienarzucająca się mądrość. Opowiadając babcia zawraca uwagę dzieci na ważne kwestie, jak siła pamięci i przekazu, urok folkloru, oswajanie tego czego się boimy, przenikania się kultur oraz wielość znaczeń. Ogólnie mówiąc: szerszego spojrzenia na otaczający nas, piękny - bo różnorodny - świat.

Temat nie został tutaj oczywiście wyczerpany. Na niektóre kwestie autorki położyły większy nacisk, inne tylko lekko zasygnalizowały. Niektórzy czytelnicy mogą więc odczuwać niedosyt. Pamiętajmy jednak, że omawiany komiks skierowany jest do młodszego odbiorcy - to dla niego ma być atrakcyjny (a nie przytłaczający i encyklopedyczny). Poza tym nie jest przecież podręcznikiem, a jego głównym celem jest poszerzanie horyzontów, rozbudzenie ciekawości, skłonienie do dalszych poszukiwań. Zresztą, kto wie: może w przygotowaniu są już kolejne projekty?

„Słowiańskie mity i opowieści”, to napisana z wyczuciem i werwą, pełna ciepła, uroczo spuentowana i fantastycznie narysowana opowieść. To świetny wybór dla tych, którzy chcieliby by ich dzieci, zanim zostaną w szkole zasypane informacjami o mitologii greckiej i rzymskiej, poznały fascynujący, chociaż przez lata spychany w niepamięć, świat Słowian. Tak w myśl powiedzenia: cudze chwalicie, swego nie znacie.

[współpraca reklamowa barter]