Myszy i ludzie recenzja

John Steibeck był mistrzem pisania o rzeczach uniwersalnych. Nieważne, czy jego książka miała 600 czy 120 strony, umiał doskonale obudować akcję wokół wartości, które nigdy nie tracą na aktualności. Da się to bardzo dobrze zaobserwować w "Myszach i ludziach", książce, choć krótkiej, to jednak przepełnionej treścią i głębszym przekazem.

Tym razem akcja skupia się wokół dwójki mężczyzn, którzy wędrują poprzez Stany Zjednoczone w poszukiwaniu pracy. Chcą zarobić trochę pieniędzy, żeby zrealizować swoje wielkie, a zarazem proste marzenie: kupić dom i kawałek pola, by móc hodować króliki, uprawiać warzywa i z tego po prostu żyć. To pragnienie niezależności komplikuje jednak niepełnosprawność umysłowa jednego z nich.

Jest w prozie Steinbecka coś biblijnego. W jego bohaterach, jak w żadnych innych, uwidaczniają się tkwiące w człowieku od zarania dziejów pierwiastki dobra i zła. Udało się autorowi uchwycić tę odwieczną walkę, pokazując tym samym, że, po pierwsze, nikt nie jest tylko dobry albo tylko zły, a po drugie, że wcale nie trzeba być supebohaterem, by czynić zło lub dobro, i że jest to właściwość przypisana także (czy może przede wszystkim) zwykłym śmiertelnikom.

Tak naprawdę codzienne życie wymaga podejmowania decyzji balansujących na cienkiej granicy niedopowiedzenia. Czasem to, co pierwotnie wydaje się dobre, po namyśle traci w oczach. Lub odwrotnie. Po lekturze pozostaje w głowie wiele dysonansów i jeszcze więce pytań bez odpowiedzi. Ciężko sklasyfikować samych bohaterów jako jednoznacznie pozytywnych lub negatywnych. Bo nawet jeśli nie można dopatrzeć się w którymś cech pozytywnych, bo swoim postępowaniem ewidentnie krzywdzi innych, Steinbeck oddaje nam do dyspozycji argumenty usprawiedliwiające takie, a nie inne, postępowanie.

Lubię w Steinbecku tę niejednoznaczność. To, że pokazuje świat w szarościach, nie zaś w zdecydowanych, przeciwstawnych kolorach. To, że dotyka spraw ponadczasowych i że udowadnia, że chociaż świat się zmienia nieustannie, my, ludzie, pozostajemy w gruncie rzeczy wciąż tacy sami.