Siła wyższa recenzja

Z przyjemnością powróciłem do kryminału van de Weteringa czytanego po raz pierwszy wiele lat temu, a wydanego przez Czytelnika w znakomitej serii 'Z jamnikiem' w 1982 r. Co wyróżnia tę książkę w obecnej powodzi rzeczy sensacyjnych? Powiedziałbym, że specjalna atmosfera spokoju, medytacyjna, nieco wschodnia, mam tu na myśli filozofię Wschodu.

Rzecz dzieje się w Amsterdamie w latach 70., a zaczyna się tak, że powiesił się szef fundacji hindystycznej (właśnie takiej: czymś między hinduizmem a buddyzmem), niejaki Piet, ale są pewne poszlaki, że ktoś mu w tym pomógł. W budynku fundacji medytowano i prowadzono restaurację wegetariańską, ale interesy szły nie najlepiej. Niemniej Piet miał pieniądze, nie do końca wiadomo z jakiego źródła.

Sprawę prowadzi para policjantów, Grijpstra i de Gier. Ten pierwszy jest stateczny, ma rodzinę, w małżeństwie średnio mu się układa. Ten drugi to kawaler a najbliższą dlań istotą jest kot Oliver. Bardzo ciekawa jest w książce postać najbliższego współpracownika zabitego, Van Meterena, to Holender mający w 7/8 pochodzenie papuaskie, człowiek trochę z innego świata, medytujący, czujący naturę na swój sposób; tak go opisuje autor: „Osobliwa figura, nawet jak na śródmieście Amsterdamu. Mały, ciemnoskóry i grzeczny. Starannie ubrany. Wąskie, czyste, granatowe spodnie i dopasowana koszula w prążki, które biegnąc pionowo, czyniły go pozornie wyższym, niż był w istocie.” Van Meteren pomieszkiwał w domu fundacji i właśnie on odkrył zwłoki.

Z czasem w tle pojawia się haszysz, oto denat zajmował się handlem tym narkotykiem, bo sama fundacja nie przynosiła mu dużych dochodów, a w Holandii haszysz jest dość popularny. Z czasem nasza para policjantów odkrywa, kto zabił i jaka intryga za tym się kryje, sporo się dzieje.

Ale najważniejsza w książce jest wspomniana już atmosfera: leniwa, medytacyjna, spokojna. I tak w pewnym momencie dwaj policjanci i Van Meteren spontanicznie urządzają sobie coś w rodzaju jam session, grają na bębnie, flecie i gitarze.

To spokojny kryminał bez większego rozlewu krwi i scen ostrego seksu, jakże inny od mody współczesnej, szkoda, że się go nie wznawia.