Gad i inne wiersze recenzja

Leśmian i Lem

Autor: @OutLet ·2 minuty
2020-04-18
Skomentuj
9 Polubień
Choć nie umniejszam jego wielkości ani nie zamierzam odbierać należnego mu miejsca wśród twórców literatury polskiej – Bolesław Leśmian nie znajduje się w gronie moich ulubionych poetów. Recenzowanym tomikiem poezji (wydanym w dość znanej serii Lekcja literatury z…) zainteresowałam się nie ze względu na niego, a z powodu wstępu, który napisał Stanisław Lem. Zaskoczyło mnie to i byłam wielce ciekawa, z której strony i jak blisko wielki futurolog podszedł do poezji.
Najpierw więc o owym wstępie. Nie wiem, czy Stanisław Lem podjął jeszcze jakąś próbę analizy poetyckiej – ale mam wrażenie, że to bardzo wątpliwe. Ja w każdym razie z żadną inną oprócz omawianej się nie zetknęłam i innych szukać nie zamierzam. Niewiele mi, jako czytelniczce i miłośniczce poezji, jego przedmowa dała, ale trzeba przyznać, że jej lektura zmusza do intelektualnego wysiłku. Jest specyficzna, trudna, zawiła, mocno naukowa i na pewno przeprowadzona z bardzo indywidualnego, osobistego (ale nie w znaczeniu – intymnego) punktu widzenia. To ostatnie jest jej największą zaletą, gdyby jednak ktoś chciał na podstawie tego wstępu poznać cechy charakterystyczne poezji Leśmiana, trudno mu będzie je wyłowić. Lem oczywiście wciąż o poezję Leśmiana się opiera, ale na pewno nie jest jego celem synteza (nawet skrótowa) jego twórczości poetyckiej.

Czego więc można się dowiedzieć z przedmowy? Otóż, tego:
  • Dlaczego Stanisław Lem ma do poezji stosunek nieprofesjonalny?
  • Dlaczego tytułowy „Gad” jest jednym z jego najbardziej ulubionych utworów?
  • Dlaczego słowa podobne są do komet?
  • Że wielką rolę w poezji odgrywa zaskoczenie – bo gdy słowa nas zaskakują, (…) w ten sposób zjawia się mianowicie poezja, to jest w strumieniu wypowiedzi krzepnie jak w jakiś kryształ (nie musi, ale może być dziwaczny nad miarę).
  • Że na wzór nauk przyrodniczych, stworzyć można taksonomię poetycką;
  • Że o poezji nie można mówić, nie angażując się emocjonalnie (prawdą jest, że mimo naukowego stylu przedmowy, zauważalne są w niej także emocje piszącego);
  • Że Lem stara się bardzo dotrzeć do wnętrza poezji, do jej jądra;
  • Co sądzi o przekładach poetyckich i o wielojęzyczności poetów?
  • Że poezja podlega prawom ewolucji;
  • Dlaczego Lem Mickiewicza jedynie szanował, a do Słowackiego lgnął?

Jeśli chodzi o wiersze Bolesława Leśmiana, to w tomiku znalazłam te bardziej (jak Urszula Kochanowska czy Dusiołek) i mniej znane. Dla mnie świetne są:
  • Strój – wiersz o ofierze;
  • Szewczyk – o błogosławionym, ale bezsensownym trudzie;
  • W przeddzień swego zmartwychwstania – o łudzącym odwlekaniu tego, co ma nastąpić;
  • Dziewczyna – tak rytmiczny, że aż chce się go czytać;
  • W czas zmartwychwstania – bardzo zaskakujący w treści;
  • Boże, w niebie pełen chwały – o rozczarowaniu i niepewności.
Ze względu na Stanisława Lema zwróciłam jeszcze uwagę na utwór pt. Eliasz – bo jest bardzo kosmiczny.

Wiersze Bolesława Leśmiana cechują z reguły balladowość oraz kreacyjność i nierzeczywistość – może z tych dwóch ostatnich powodów poproszono Stanisława Lema o napisanie przedmowy? Wielkiej wyobraźni żadnemu z nich wszak odmówić nie można, choć wyobraźnie te powędrowały w zupełnie różne strony.

Lektura tego zbiorku nie wzbudziła we mnie jakiegoś wielkiego zachwytu, raczej była ćwiczeniem intelektualnym. Chciałam też urządzić sobie całkowitą odmianę od czytanych ostatnio kryminałów i thrillerów. I do tego sprawdziła się znakomicie - umysł podążył inną ścieżką i jest całkowicie oczyszczony.







Moja ocena:

Data przeczytania: 2020-04-18
× 9 Polub, jeżeli recenzja Ci się spodobała!

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki
Gad i inne wiersze
Gad i inne wiersze
Bolesław Leśmian
6/10
Seria: Lekcja Literatury

Zderzenie refleksji mistrza science fiction - Stanisława Lema, jednego z najgłębszych współczesnych myślicieli - z liryką wielkiego polskiego symbolisty, przynosi niespodziewane efekty interpretacyjn...

Komentarze
Gad i inne wiersze
Gad i inne wiersze
Bolesław Leśmian
6/10
Seria: Lekcja Literatury
Zderzenie refleksji mistrza science fiction - Stanisława Lema, jednego z najgłębszych współczesnych myślicieli - z liryką wielkiego polskiego symbolisty, przynosi niespodziewane efekty interpretacyjn...

Gdzie kupić

Księgarnie internetowe
Sprawdzam dostępność...
Ogłoszenia
Dodaj ogłoszenie
2 osoby szukają tej książki

Pozostałe recenzje @OutLet

Hildur
Po prostu Islandia

Spędziłam z tą książką ostatnie dni starego roku i pierwszy dzień nowego. Zdecydowanie był to świetny czas. Nie tak dawno pisałam, że nie udaje mi się trafić na dobry...

Recenzja książki Hildur
Niewygodna
Wierzę Ci, Paciu.

„Niewygodna” Patrycji Volny rzeczywiście dla bardzo wielu osób stała się niewygodna – chyba nie dałoby się znaleźć bardziej pasującego tytułu dla tej opowieści. Autorka ...

Recenzja książki Niewygodna

Nowe recenzje

Erem
𝗦𝗽𝗼𝗱𝘇𝗶𝗲𝘄𝗮𝗷 𝘀𝗶ę 𝗻𝗶𝗲𝘀𝗽𝗼𝗱𝘇𝗶𝗲𝘄𝗮𝗻𝗲𝗴𝗼
@gala26:

Aldona Reich zaskarbiła sobie moją sympatię powieścią 𝐴𝑘𝑡 𝑡𝑟𝑧𝑒𝑐𝑖. Ta książka oczarowała mnie niezwykłą narracją, nietyp...

Recenzja książki Erem
Czemu zapłakałeś
"Jestem diabłem wcielonym? Czy też człowiekiem ...
@g.sekala:

"Jestem diabłem wcielonym? Czy też człowiekiem zagubionym? Do zła przez innych przymuszonym." Neort Cziwo Lotta samotn...

Recenzja książki Czemu zapłakałeś
Uwierz jej
Skomplikowane życie Antonii
@emol:

„Uwierz jej” thriller psychologiczny, którego autorem jest Max Czornyj, jest historią młodej kobiety - Antonii. Antonia...

Recenzja książki Uwierz jej
© 2007 - 2025 nakanapie.pl