Ostatni pociąg recenzja

Temat prześladowania Żydów w Niemczech i Austrii w latach trzydziestych XXw. poruszany i opisywany jest w różnych powieściach historycznych i reportażowych. W tej opowieści, częściowo opartej na faktach, autorka skupia się na sytuacji żydowskich dzieci w Austrii.

Na przykładzie nastoletnich bohaterów: Stephana, uzdolnionego literacko, i Sofie, geniusza matematycznego, pokazany został proces pozbawiania Żydów majątków, godności, ojczyzny. Niszczenie wszystkiego co żydowskie bez żadnej refleksji. Częściowe katalogowanie zabytkowych, cennych rzeczy, ale częściej bezprawna grabież. Przerażające było też uczenie młodzieży niemieckiej i austriackiej, ulegającej nazistowskiej propagandzie, bezsensownego barbarzyństwa dokonywanego na ludziach i rzeczach, czasami wyjątkowo drogocennych rzeczy o wartości artystycznej i historycznej. Młodzież puszczona na żywioł dopuszczała się aktów przemocy na swoich rówieśnikach.

Strasznie się dzieje, gdy przyjaciel, dotychczasowy towarzysz zabaw , obraca się przeciwko tobie, sprzyja wrogowi, przestaje w tobie widzieć człowieka. Nikomu nie można zaufać. W nikim nie ma oparcia. Wszechobecna jest pedagogika strachu. Strach przed bólem, cierpieniem, aresztowaniem, niepewnym jutrem.

W powieści znalazł się również opis „kryształowej nocy”, bezsilność Żydów wobec nazistowskiego prawa albo raczej przemocy.

W tym całym szaleństwie znalazły się jednostki, które mają odwagę przeciwstawić się złu. Taką osobą jest Holenderka, Truus Wijsmuller. Od początku śledzi poczynania Hitlera i zdaje sobie sprawę z tragicznej sytuacji, w jakiej znaleźli się prześladowani rodzice pragnący ratować swoje dzieci za wszelką cenę. Organizuje ratunek najpierw na mniejszą skalę, po kilkoro dzieci, później negocjuje z Adolfem Eichmannem wywiezienie 600 dzieci specjalnym pociągiem. Jej działania są brawurowe, a pomysły na „przemycanie” dzieci przez granicę holendersko-austriacką, niesamowite. Truus nie wybierała dzieci do transportu, ale udało się jej uratować również te najzdolniejsze .

Wśród dzieci, które zostały uratowane z Austrii był przyszły noblista Walter Kohn. Przykładem takiego uzdolnionego dziecka w powieści była Zofie.

Lektura trzymająca w napięciu do końca.