Lubicie baśnie? Takie, które niepokoją i uwierają. Są jak senne mary, nękające nas gdzieś z krawędzi jawy? A horrory? Te mgliste i subtelne, które odbierają nam spokój „dziwnością istnienia”? Jeśli tak, to zakochacie się w Kuklanym lesie Anny Musiałowicz, tak mocno, jak ja.
NA SKRAJU
Na skraju lasu, w rozpadającej się chałupince mieszkają dwie kobiety. Jedna wciąż szczęśliwa, zamknięta w swoim świecie, na zawsze dziecko. Opiekuje się matką. Druga pożarta przez czas, spróchniała, śni sny zapomnienia i walczy o każdą minutę ze stojącą w progu śmiercią. Wszystko po to by nie zostawić córki samej. Z ich ogromnej miłości, z oddania i poświęcenia rodzi się niestety zło. Zło z jednej strony ślepo okrutne, z drugiej, co może brzmi niedorzecznie, na wskroś niewinne.
Na zrozpaczone wezwanie tych dwóch nieszczęśnic odpowiada bowiem tajemniczy kuklany las, niczym świadoma siebie, pierwotna siła, i przywołuje do pomocy tkwiący w sobie mrok. W takim lesie, jak ten można się tylko zgubić, z takiego już się nie wraca, a nawet jeśli, to nie będąc już sobą. Boleśnie przekonuje się o tym mama pięcioletniego Maćka, który zasnął pomiędzy drzewami, a także Paweł, który rozpaczając po ukochanej, zgubił pośród ścieżek drogę do domu.
Co na nich czyhało? Nie sądzę byście odgadli. W historii opisanej przez Anię nic nie jest bowiem jednoznaczne ani oczywiste.
W GŁĘBI
Prawie do samego końca opowieści nie wiemy dokąd to wszystko zmierza: kim są wychodzący z lasu ludzie, po co dziewczynie motanki i skąd bierze się wrogość lasu wobec obcych. Czujemy tylko, że wykreowane przez autorkę światy z furią napierają na siebie, odkształcając znaną nam rzeczywistość. Przestrzeń, w którą trafiamy, to szczelina pełna cierpienia, niepewności i smutku. To właśnie przez nią sączy się, ze strony na stronę, gęstniejąca atmosfera niepokoju: oniryczna, poetycka i…cicha.
Kuklany las jest jak pełna grozy, ludowa baśń, przestrzegająca nas przed emocjonalnymi kosztami rodzicielstwa, zemstą i lękiem przed stratą. To także powieść wielowarstwowych kontrastów, momentami tak samo delikatnie piękna, jak i dosadnie obrzydliwa. Autorka doskonale żongluje słowem, skrótami myślowymi i metaforami. „Napisany” przez nią surrealistyczny las i mnie pochłonął, jako czytelnik na własnej skórze odczułam zagubienie i lęk postaci. A naturalistyczny opis brudnego, starego ciała, wokół, którego kłębią się muchy, sprawiał wręcz, że czułam jego duszący, słodkawy zapach. Długo to za mną chodziło.
UWAŻAJ CZEGO SOBIE ŻYCZYSZ
Aniu, trafiłaś w moją wrażliwość. Poruszyłaś mnie do głębi. Podczas lektury przeżywałam życie stworzonych przez ciebie bohaterek po wielokroć. Po wszystkim zostawiłaś mnie w rozchwianiu, w poczuciu bezsilności, z pytaniami na które wolę nie szukać odpowiedzi. Bo wokoło są rzeczy, których nie da się przydeptać, zapomnieć… Pełne szaleństwa i poczucia winy.
Jeśli nurtuje was pytanie czy to bardziej horror, czy baśń mogę powiedzieć wam jedno: wszystko zależy od tego, jak przeczytacie tę książkę. Nie wątpię jednak, że bez względu na to, jaką odpowiedź dla siebie w niej znajdziecie, będziecie lekturą oszołomieni i urzeczeni. Złowrogi Kuklany las chociaż króciutki, jest bardzo treściwy.
Ja mam apetyt na więcej.