Transport A.H. do San Cristóbal recenzja

George Steiner jest żydowskim krytykiem literackim, który w 1979 r. wywołał kontrowersje po opublikowaniu „Transportu A.H. do San Cristobal”. Autor jest antysyjonistą i postrzega stworzenie Izraela i jego politykę narodową, jako zdradę moralności narodu żydowskiego. Pisarz pomimo swoich przekonań, pozostaje neutralny we wszystkich poruszanych przez siebie kwestiach. Podarował czytelnikowi prawo do samodzielnego decydowania o wartości prezentowanych pomysłów; ponieważ dzięki fikcji doświadczymy tego, czego nie spotkamy w literaturze faktu.

Od pierwszych stron książki zostałam wciągnięta w opowieść i stałam się obserwatorem. Niezależnie od tego, czy zgadzałam się, czy nie z poglądami i uczuciami prezentowanymi przez te czy inne postacie, Steiner pozostawił mi wybór.

W tej pełnej kontrowersji książce mamy prosty punkt wyjścia: jest rok 1977.
Żydowscy łowcy nazistów odkryli, że Adolf Hitler nie umarł w swoim bunkrze Führera i wytropili go w odległej kryjówce w Amazonii. Ich celem jest bezpieczne i potajemne przewiezienie 90-letniego mężczyzny przez dżunglę do San Cristóbal, aby mógł zostać zabrany z powrotem do Jerozolimy i stanąć przed sądem.

Jednak nie jest to zwykły fragment historycznej fikcji „co by było, gdyby”. Jest to raczej filozoficzne spojrzenie na naturę zła i potęgę języka. W całej, stosunkowo krótkiej powieści pojawiają się dziesiątki postaci, ale bardzo niewiele jest rozwijanych w stopniu, w którym mogłam naprawdę je „poznać”. Zamiast tego Steiner daje wgląd w umysły i biurokracje ludzi i narodów dotkniętych terrorem Hitlera.

Większość kontrowersji toczy się wokół ostatniego rozdziału, w którym Hitler w końcu przemawia we własnej obronie. Zostałam porażona i przerażona brutalną siłą logiki i retoryki Hitlera, który nie tylko się usprawiedliwia, ale twierdzi, że Żydzi powinni być mu wdzięczni; w końcu, mówi: "Czy byłoby kiedykolwiek państwo syjonistyczne bez Holokaustu?"
Pamiętając, że Hitler był mistrzem komunikacji, który przekonał miliony ludzi, by poszli za nim i przystąpili do realizacji jego „ostatecznego rozwiązania”, uważam, że czytelnicy powinni dojść do własnych wniosków.
Jeśli myślimy, że coś takiego nigdy się już nie wydarzy, zachęcamy tylko historię do powtórzenia się. Zło może być i jest bardzo kuszące.

Wiele w tej powieści pojawia się bardzo ważnych zagadnień filozoficznych.: m.in.: Czym jest zemsta? Czy ktoś może stać się za stary, by stanąć przed sądem? Jak można sprawiedliwie osądzić kogoś takiego, jak Hitler?

Uważam, że warto przeczytać tę książkę i pochylić się nad pytaniami, które stawia.

Książkę otrzymałam z Klubu Recenzenta serwisu nakanapie.pl