Kiedy dziewięćdziesiąt lat temu Colette podejmowała temat związku starszej kobiety z młodszym mężczyzną, zapewne była pionierką i łamała tabu. Nie dość, że bohaterką uczyniła starzejącą się kurtyzanę, to jeszcze związała ją z młodszym od niej o połowę mężczyzną. Lea, wciąż piękna kobieta z burzliwą przeszłością, dobrze urządzona, obdarzona wyrafinowanym smakiem, od sześciu lat jest kochanką Chériego, syna swej przyjaciółki, również byłej kurtyzany. Chéri, choć przystojny, porzucił szkołę, matka nie zapewniła mu żadnego wychowania, rósł dziki, kierując się jedynie własnymi zachciankami. Hulaszczy tryb życia przygasił jego urodę, odebrał mu energię i chęć do życia. Lea postanowiła uratować chłopaka, zapewnić zdrowy tryb życia, wiejskie rozrywki i swoje łoże. Traktowała to jak kaprys, zachciankę na krótkie wakacje. Okazało się jednak, że ani ona, ani Chéri nie potrafią z siebie zrezygnować. Nie traktowali swego związku jako miłości, raczej jako wygodny dla obojga układ. Lea wychowywała kochanka, matkowała mu, znosiła kaprysy, drobne sprzeczki. On lubił uregulowany tryb życia, luksus zapewniany przez kochankę, pławił się w jej cieple. Tę sześcioletnią sielankę przerwała wieść o planowanym małżeństwie Chériego z bogatą panną. Kochankowie sądzili, że rozejdą się bezboleśnie, że bez trudu zrezygnują z codziennej rutyny. Okazało się jednak, że muszą bardzo głęboko przemyśleć łączącą ich relację. Wnioski, do jakich doszli, były zaskoczeniem dla nich samych.
Proza Colette jest niezwykle kunsztowna, uruchamia wszystkie zmysły czytelnika. Uderza do głowy, oszałamia bogactwem smaków, musuje bąbelkami humoru. Pod tą lekkością formy kryje się jednak znakomite studium psychologiczne kobiety koło pięćdziesiątki, której młody kochanek pozwala czuć się piękną i atrakcyjną, daje impuls do walki z nieubłaganym czasem, a równocześnie zaspokaja jej niespełnione ciągoty macierzyńskie. To również znakomity portret mężczyzny, który przeżywa bolesny proces dojrzewania, wychodzenia z beztroskich lat chłopięcych, i musi się zmagać z własnymi uczuciami.
Powieść Colette ani trochę się nie zestarzała. Drobna zmiana dekoracji i historia mogłaby się równie dobrze rozgrywać dziś. Utworom francuskiej skandalistki nie zaszkodziły przemiany obyczajowe: opadły niezdrowe emocje, a spod nich wyłoniły się prawdziwe walory – dar obserwacji, psychologiczna wnikliwość, znajomość ludzkiej natury i znakomity styl.
[recenzja opublikowana wcześniej na moim blogu
http://zacofany-w-lekturze.blogspot.com/]