Bereza recenzja

“Bereza bezsprzecznie była mordownią".

Pan Wojciech Lada w “Berezie” opisuje jeden z najmroczniejszych epizodów polskiej historii XX - lecia między wojennego. To miejsce, które nigdy nie zostało oficjalnie nazwane więzieniem, powstało w 1934 roku i funkcjonowało do czasu wkroczenia w 1939 roku Sowietów do Polski. Nikt w ówczesnej Polsce nie mógł czuć się bezpiecznie. Przeciwnicy rządu, bez podania powodu, bez śledztwa, a przede wszystkim bez prawomocnego wyroku byli aresztowani i kierowani do Berezy. Czas ich pobytu bardzo często przedłużał się w nieskończoność. To miejsce stało się dla ludzi tam przebywających piekłem na ziemi, tutaj nie obowiązywało żadne prawo. Tortury, brutalność, przemoc fizyczna i psychiczna, praca ponad ludzkie siły, wycieńczające ćwiczenia były na porządku dziennym. Dochodziło do licznych samobójstw, także wśród policji tam pracującej. Nie każdy potrafił udźwignąć ciężar braku człowieczeństwa. Więzienie powstało za zgodą Józefa Piłsudskiego, a zarządzał nim Wacław Kostek-Biernacki.

To trudna książka…

Opowieść o naszej niechlubnej przeszłości, napisana w bardzo przystępny, drobiazgowy, prosty, łatwy dla zrozumienia sposób. Autor, tworząc ją, opierał się na licznych opowieściach byłych więźniów, które zachowały się w archiwach. Codzienność osadzonych w Berezie przeraża, straszne, nieludzkie warunki, wciąż zaostrzający się reżim, a sadyzm był na porządku dziennym. Przykładem makabrycznych tortur było zakopywanie żywcem w odchodach, czy zakatowanie pałkami. W więzieniu przebywali Polacy, Żydzi, Białorusini, Ukraińcy, Niemcy, wystarczyło mieć tylko inne poglądy czy pochodzenie.

Jestem pod wrażeniem pracy wykonanej przez Autora na potrzeby powstania tej książki. Jego wiedza historyczna jest ogromna. Szokujące, chwilami zatrważające informacje o tym miejscu kaźni.

Historia trudna, bolesna, dla mnie do tej pory mało znana, chwilami wzbudzała niedowierzanie. Ciemna, wstydliwa strona sanacji. Jeżeli, choć trochę interesujecie się historią, to lektura tej książki powinna być dla Was obowiązkowa. Bardzo polecam.