Ani złego słowa recenzja

Bohaterem „Ani złego słowa” jest Niru. Pochodzi z klasy średniej, mieszka w Waszyngtonie. Chodzi do ostatniej klasy liceum, dostał się na Harvard, odnosi sukcesy w sporcie, słowem – sielanka. Jednak to nie powyższe fakty definiują bohatera. Niru jest Afroamerykaninem (jego ojciec pochodzi z Nigerii) i mimo wielu lat jakie minęły od zniesienia segregacji rasowej, we współczesnej Ameryce wcale nie ma łatwo. Na każdym kroku Niru musi pamiętać, że w jego życiu są pewne ograniczenia. Gdy łapie go patrol drogówki stara się mówić i robić dokładnie to, czego od niego żądają, żadnej pyskówki, żadnych żartów – dla czarnoskórego chłopaka może się to źle skończyć.

Życie głównego bohatera komplikuje również fakt, że jest gejem. Dowiadujemy się tego w sytuacji, gdy odrzuca awanse swojej najlepszej koleżanki Meredith i to jej pierwszej mówi o swojej orientacji. Ona, chcąc pomóc mu zrobić pierwszy krok w tej nowej dla niego sytuacji, instaluje na jego telefonie aplikację randkową. Jego ojciec, który odkrywa aplikację oraz orientację syna, reaguję w sposób bardzo agresywny - bije Niru i wyjeżdża z nim do Nigerii aby go wyleczyć, nawrócić na właściwą drogę. Od tej chwili bohater zmaga się nie tylko ze znanymi bolączkami, ale również z nienawiścią ojca, presją kościoła, który ma go „naprawić” oraz faktem, iż jego coming out odbył się w całkowicie zły sposób.

Od początku czuć w tej książce pewien fatalizm – wiemy, że to historia bez happy end-u. Kibicujemy Niru, bo trudno jest nie czuć sympatii do tego młodego, zagubionego człowieka, jednak wiemy, że w jego świecie trudno o zrozumienie. Przez tego jednego bohatera autor pokazuje nam problemy rasy, klasy społecznej, płci, orientacji seksualnej i wieku nastoletniego. Skupiają się tu problemy zarówno z tożsamością jak i wiarą w Boga oraz przynależnością kulturową. Niru jest dowodem, iż stereotypy potrafią być bardzo krzywdzące i mimo bycia ich antytezą, są one zbyt głęboko zakorzenione, aby nie brać ich pod uwagę.

Książkę czyta się w jeden wieczór. Historia nie jest rozbudowana, ale za to pełna treści, każdy akapit ma znaczenie. Pozornie prosta opowieść wskazuje na złożony i aktualny problem. Temat bardzo dobrze wpisuje się w nieustannie trwający dyskurs na temat stereotypów rasy oraz orientacji seksualnej. Powieść bez znieczulenia pokazuje nam współczesną rzeczywistość ludzi, którzy nie są dokładnie tacy, jakimi mają być według oczekiwań społeczeństwa. Pokazuje również jak łatwo zapominamy, że ktoś jest po prostu dobrym człowiekiem, a oceniamy go po jednej, wcale nie dominującej i najważniejszej cesze. I wreszcie uświadamia czytelnikowi, że mimo iż żyjemy w XXI wieku nadal nie staramy się poznać ludzi dogłębnie, wysłuchać ich - wciąż posługujemy się wieloma krzywdzącymi uproszczeniami.