Wybór fraszek, pieśni i trenów

Niniejszy zbiór to wybór najważniejszych fraszek, pieśni i trenów autorstwa wybitnego poety doby renesansu – Jana Kochanowskiego. Kochanowski pisał fraszki przez całe życie, jednak znaczna ich część powstała w okresie dworskim, kiedy pracował jako sekretarz Zygmunta Augusta. Genezą dla wielu utworów były biesiady oraz stosunki, spotkania i kontakty towarzyskie. Fraszki ukazały się drukiem w 1584 r., na krótko przed śmiercią autora, w Drukarni Łazarzowej w Krakowie. Pieśni opublikowano po śmierci artysty w 1586 r. Kochanowski pracował nad nimi przez ponad 20 lat, jednak większość powstała podczas pobytu poety na dworze królewskim oraz dworach magnackich – biskupa Firleja, Myszkowskiego, Padniewskiego. Część pieśni zrodziła się jako efekt żywego zainteresowania sprawami społeczeństwa i państwa, a także jako pokłosie jego spokojnego, dostatniego życia we dworze w Czarnolesie. Cykl Trenów, wydanych po raz pierwszy w 1580 r., wiąże się ściśle z kontekstem autobiograficznym autora. W 1579 albo 1580 r. zmarła jego ukochana córka – Urszulka, a niedługo potem starsza córka – Hanna. Treny są wyrazem ojcowskiego bólu i rozpaczy, efektem wielu smutnych refleksji poety na temat dotychczasowej filozofii życia, wyznawanej wiary i idei. To także rozliczenie autora z dotychczas wyznawaną filozofią; okazało się bowiem, że w obliczu osobistej tragedii człowiek nie znajduje ukojenia ani w stoicyzmie, ani w wierze – zaczyna zadawać proste pytania o sens istnienia, o naturę Boga i świata, o życie pozagrobowe. Jan Kochanowski (1530–1584) – urodził się 22 sierpnia 1530 r. w Sycynie. Jego rodzina była średniozamożna, aczkolwiek miał szlacheckie pochodzenie. Jako młodzieniec studiował w Akademii Krakowskiej, już wtedy pisywał pierwsze liryki zarówno w języku łacińskim, jak i polskim. Nauki pobierał również na innych europejskich uniwersytetach, m.in. w Królewcu i Padwie. W 1559 r. na stałe wrócił do Polski, wtedy też rozpoczął pracę na dworach magnackich. Następnie dzięki protekcji biskupa Piotra Myszkowskiego objął urząd sekretarza na dworze Zygmunta Augusta. W 1574 r. osiedlił się w Czarnolesie, a rok później poślubił Dorotę z Podlodowskich. Zmarł nagle w 1584 r. w Lublinie. Do jego najwybitniejszych dzieł należą: Odprawa posłów greckich, Psałterz Dawidów, Fraszki, Pieśni i Treny.