Rewolucja rosyjska

Książka na ogół dobra, chociaż nie dorównuje „Utopii u władzy” Hellera i Niekricza. Częściowo zbieżna z „Czerwonym caratem” Kucharzewskiego i pracami Roberta Conquesta, też znacznie lepszymi od niej. Omawia głównie lata 1899 - 1924 z niezrozumiałych powodów uznając strajki studenckie w lutym 1899 (wywołanych, co podkreślone, przez głupotę carskiego reżimu) za „początek rewolucji” (1 rozdział). Wedle rozdziału 2 zniesienie poddaństwa w 1861 stanowiło „podzwonne” dla obszarników przeprowadzone „wbrew ich woli”, tymczasem część z nich, w tym polskich, zniesienie poddaństwa popierało, zaś ziemiaństwo twerskie prosiło nawet o zmiany dalej idące (o tym np. „Dzieje Rosji” Bazylowa). Poza tym wedle owego ukazu rzekomo „oswobodzeni” poddani nadal zobowiązani byli „czasowo” do świadczeń w robociźnie bądź opłatach na rzecz obszarników, trudno zatem by ci ostatni mieli być poszkodowanymi. Rozdział 3 chociaż prawidłowo przedstawia „obszczinę” (wiejską wspólnotę zbiorowo władającą ziemią i dzielącą ją okresowo między swych członków, co rozwojowi uprawy nie sprzyjało) mylnie utrzymuje, jakoby utrzymywana była „przejściowo” do czasu wykupu działek od dziedzica, lecz następny car ją utrwalił. Jednak początkowo wykup zależał od woli dziedzica, dopiero następny car w 1883 zarządził wykup przymusowy, o rozwiązaniu wspólnot w ogóle nie było mowy (omówiony w następnych rozdziałach ukaz z 1906 dozwalający na wystąpienie ze wspólnoty uważa słusznie za spóźniony). CDN