Granice i pogranicza są w nas. Ich obrazy, obecne w kulturze, odnotowuje i utrwala literatura. Mają one swój wymiar symboliczny i społeczny, są jednak przede wszystkim doświadczeniem egzystencjalnym i jednostkowym. Wyrazem tego prymatu doświadczenia są zarówno utwory Grassa, Lenza, Bienka i Andricia, interpretowane w pierwszej części tej książki, jak i przyjęta przez Autorkę interpretacyjna strategia uczestnictwa. Literackie i medialne aspekty współczesnych konfliktów narodowościowych na Bałkanach zaprezentowano w części drugiej.