Mały Oświęcim. Dziecięcy obóz w Łodzi

Książka zapadająca w pamięci na bardzo długo. Takie tematy powinny być szeroko opisywane, badane i nagłaśniane aby nigdy więcej nie miały prawa zaistnieć.
Na wzmianki o tym obozie trafiałem kilkukrotnie w przeczytanych książkach ale po raz pierwszy trafiłem trafiła w moje ręce książka stricte dotycząca dziecięcego obozu w Łodzi. Z tego opracowania dowiedziałem się o ogromnej przewrotności pomysłodawcy stworzenia tego miejsca: umieszczenie obozu na terenie innego obozu (w tym wypadku getta) oraz "płacenie więźniom" obozu zewnętrznego jedzeniem za wyłapywanie uciekinierów z wewnętrznego. W moim odbiorze taki zabieg ze strony okupanta jest swego rodzaju jaskrawym dowodem na to, że nawet dla zatwardziałych hitlerowców "walka" z bezbronnymi dziećmi nie stanowiła powodów do dumy. Woleli oni więc "ukryć" te swoje działania za murami getta a strażników rekrutować w większości wśród folksdojczów.
Koszmarem jest fakt iż wiek "więźniów" był tylko formalnością. Z założenia miały to być dzieci w wieku od kilku do 16 lat. W praktyce, czego dowiadujemy się z treści książki, trafiały tam również kilkumiesięczne niemowlęta! Niedożywione dzieci zmuszane były do wielogodzinne pracy np. przy prostowaniu igieł z Łódzkich zakładów przemysłowych, szyciu elementów ubrań dla żołnierzy, wyplataniu mat dla wojsk pancernych czy prac polowych.
W moim przypadku odbiór przekazu niesionego przez tę książkę utrudniały często pojawiające się powtórzenia. Rozumiem, każde dziecko odbie...

Książkę „Mały Oświęcim. Dziecięcy obóz w Łodzi” wypełniają po brzegi wstrząsające świadectwa Ocalałych. Istnienie obozu przy ulicy Przemysłowej w Łodzi, zbudowanego rękami dzieci w samym sercu łódzkiego getta, przez wiele lat było ukrywane, wręcz wymazane z kart historii. Tymczasem był to jedyny niemiecki dziecięcy obóz koncentracyjny na terenie Polski. I działy się tam rzeczy straszne.

Autorzy podzielili książkę na trzy części. Pierwsza z nich, stanowiąca najobszerniejszą część całości, to historia obozu na Przemysłowej, druga zawiera rozmowy z Ocalałymi, natomiast trzecia opisuje miejsca i przestrzenie sztuki zasługujące na pamięć. W książce znajdziecie również obozowe zdjęcia Ocalałych, ich listy pisane do rodzin z obozu i fotografie współczesne.

Opisy dorosłych dziś ludzi, którzy jako dzieci przeżyli na Przemysłowej piekło na ziemi wywołują dreszcze. Bohaterowie tego koszmaru opowiadają o przybyciu do obozu, gdzie zabierano im wszystkie rzeczy osobiste i ubrania, a otrzymywali zgrzebne mundurki, miskę i łyżkę. Zamiast nazwisk dostawali numery. Zaczynał się dla nich czas walki o życie. Nie było szans na ucieczkę. Miejsce wybrane na obóz dla dzieci nie było przypadkowe. Z baraków tych mali więźniowie mogli uciec tylko do getta, w którym zawsze ktoś ich łapał i odprowadzał z powrotem.

Nie wszystkim udało się przetrwać. Dzieci były bite i zmuszane do pracy ponad si...

Na ten sam temat bardzo polecam "Kata polskich dzieci" Błażeja Torańskiego. Autor stworzył dzieło nie tylko historyczne, ale i psychologiczne. Przez dokładną analizę dokumentów i świadectw, autor przedstawia czytelnikowi złożony obraz człowieka, który staje się oprawcą. Fascynujące jest, jak Autor nie ogranicza się do opisu zbrodni, ale bada także powojenne życie Pol i jej ostateczny upadek. Szczególnie wstrząsający jest rozdział zawierający wywiad z Pol po odbyciu kary, oferujący głęboki wgląd w jej psychikę. Jednak podczas lektury zastanawiamy się również, czy kobieta, która stała się potworem, sama również nie padła ofiarą wojny? Co ciekawe książka, o tak trudnej i brutalnej tematyce napisana została przystępnym językiem i jest bardzo lekka w odbiorze. Taki kontrast naprawdę przeraża, ale i sprawia, że treść wciąga, jakby nie była reportażem, a thrillerem wojennym.

Błażej Torański z niezwykłą dbałością o detale i szacunkiem dla historycznej prawdy odtwarza losy Eugenii Pol, oferując czytelnikom rzetelny i wnikliwy obraz jej życia. „Kat polskich dzieci” to bez wątpienia ważne dzieło, które zasługuje na uwagę zarówno ze względu na swoją tematykę, jak i warsztat literacki. Jest nie tylko świadectwem brutalności jednostki, ale również przestrogą przed zakłamaniem historii i zapomnieniem. Zmusza do refleksji nad naturą zła i konsekwencjami wojny. „Kat polskich dzieci” to również przypomnienie, że historia nie jest tylko zbiorem suchych faktów, ale żywą...

Nie czytałem jeszcze "Małego Oświęcimia", ale jestem pod ogromnym wrażeniem „Kata polskich dzieci” Błażeja Torańskiego. Autor oferuje czytelnikowi dobrze skonstruowaną książkę na pograniczu thrillera sądowego i reportażu biograficznego. Dużą zaletą omawianej publikacji jest mocne oparcie jej na materiale źródłowym. Książka jest pozycją godną polecenia, ukazującą upadek człowieka w trudnych, wojennych realiach, a także skomplikowaną, powojenną rzeczywistość PRL, w której niewydolny aparat państwa nie potrafił skutecznie rozliczyć zbrodni z okresu okupacji.