Ma być czysto

W trakcie czytania czułam, że trudno mi będzie opowiedzieć o tej książce. Lekturze towarzyszyło poczucie chaosu – najbardziej językowego, trochę mniej fabularnego – chyba w takim stopniu, jak chaotyczne jest życie bohaterów (wszystkich, nie tylko nastoletnich). Dziwne poczucie niepewności i niepokoju, że ktoś się czai za ramieniem i zaraz mnie uderzy. Język urywany, dyszący, krótkie, potoczne wypowiedzi i rozdziały. Wszechobecna dzisiaj szybkość przeniesiona na kartkę.
Mam solidne podstawy, by twierdzić, że opisane tu życie Julki, Oliwki, Karola, Chomika i innych to odwzorowanie prawdziwego życia, którego ofiarami są rzeczywiste postacie. Zastanawiam się tylko (i nurtowała mnie ta kwestia na długo przed przeczytaniem tej książki), jak bardzo zwiększyła się przepaść między nastolatkiem sprzed dwudziestu czy więcej lat, a dzisiejszym. Mam wrażenie, że jest to otchłań, ale może moje myślenie jest spaczone powiedzeniem „za moich czasów...”, którego już zdarza mi się używać. Młodych ludzi zawsze przecież ciągnęło do zachowań i działań co najmniej niedozwolonych, a najchętniej ryzykownych i groźnych. Czy zawsze jednak tak bardzo uzależniali swoje istnienie od tego, jak bardzo popularni są w oczach innych? A jeśli nawet – dzisiejsze pragnienie akceptacji śmieszy, bo to akceptacja mierzona ilościowo (lajki), nie jakościowo (nieważne, kto i nieważne, na jak długo – kryterium trwałości w relacjach też nie istnieje).
Przepaść dzieli też dawnych i obecnych rodziców. W mniejszośc...

Świetny tytuł. Moim zdaniem ilustruje oczekiwania rodziców wobec dzieci, mniejszych i większych, takich z gimnazjum i dalej. Ma być czysto, ma być ładnie, bez problemów, gładko. Zachęcona opinia znajomej i w obliczu dorastania mojej córki, sięgnęłam po powieść, która miała być prawdziwą ilustracją, jak to jest, kiedy mamy naście lat, żyjemy w świecie Instagrama, Snapchata i fejsa, jesteśmy na widelcu 24h na dobę. Nie miało być słodko, rozumiem.
Książka ma trzy główne bohaterki - 15-letnią Oliwię i Julkę oraz około 30-letnią Magdę, pełniącą nieoficjalnie funkcję macochy Julii. Rodziny bohaterek są patchworkowe, z emigracją zarobkową w tle, groźbą objęcia kuratelą MOPS-u (chyba, nie znam procedur), a fabuła obejmuje imprezy z używkami, widmo ciąży, siłę plotek, lody we współczesnym tego słowa znaczeniu, narodowców i inne atrakcje.
Niestety, autorka moim zdaniem nie udźwignęła zadania - nawrzucała do jednego worka wiele wątków, trochę swoich przemyśleń i obserwacji systemu opieki społecznej i życia gimbazy. Wszystko po łebkach, powierzchownie. Żadna z bohaterek nie wzbudziła u mnie żywszych uczuć, nie mówiąc o sympatii. Były mi obojętne, a to świadczy o słabym warsztacie autorki.
W książce są przypisy objaśniające pochodzenie niektórych cytatów z piosenek - dlaczego tylko tych, nie wiem. Z kolei w innych miejscach, kiedy aż prosiło się o przekład z gimbazowego na polski, przypisu brakowało. Konsultowałam nawet z moimi dziećmi i one czasami też nie znały pewnych słó...