Bez wątpienia większość autorów różnych podręczników i wprowadzeń do literaturoznawstwa lub też teorii literatury jest literaturoznawcami. Wpływa to na ich stosunek do literatury, którą postrzegają jako zewnętrzny przedmiot oglądu. Przykładają do niego miarę naukowej metodologii i własnych przyzwyczajeń językowych, które wynieśli z analizy ukształtowanego aparatu pojęciowego. Takie unormowanie języka o literaturze ma oczywiście wiele zalet, ponieważ ułatwia zapanowanie nad różnorodnością kształtów i form, jednak może oddziaływać monotonnie. Dlatego niniejszy tekst odchodzi od klasycznego podziału materiału według gatunków lub szkół teoretycznych. Zasadą porządkującą jest tutaj proces twórczy, który wiąże się ściśle z kolejnymi etapami życia pisarza. W ostatnich dziesięcioleciach można zaobserwować intensywną pracę literaturoznaw-cząnad tekstami, któiych zakres istotnie się poszerzył. Obok klasycznych form narracyjnych bada się coraz nowsze gatunki graniczne i, jak dotąd, nie widać końca tej tendencji. O skali przedsięwzięć tego rodzaju świadczą liczne nowe wprowadzenia do literaturo-znawstwa, a także samodzielne monografie oraz zbiory tekstów różnych autorów z zakresu estetyki literatury, którzy szukają bodźców do badań w naukach pokrewnych, takich jak filozofia, socjologia czy psychologia.