Lajla znaczy noc

Pierwszy raz nie wiem, co mam napisać o książce. Mam mieszane uczucia i rozbiegane myśli w odniesieniu do Lajli. Po pierwsze, to z pewnością fascynująca podróż po dziejach arabsko-katolicko-żydowskiej Hiszpanii. Po drugie, nie spotkałam się jeszcze z tak drobiazgowym, przenikliwym wręcz podejściem do tematu i ukazania zachodniego świata arabskiego począwszy od początków ich podbojów, poprzez upadek Imperium Rzymskiego w odniesieniu do Hiszpanii. Mnóstwo historii, dużo arabskich pojęć i imion. I chyba to właśnie przytłoczyło mnie podczas tej lektury. Sama narracja jest zwarta, czyta się lekko, a treść wciąga od razu. Jednak mnie, często nachodziły pytania: po co mi dzieje Arabów na półwyspie Iberyjskim? Nie potrafiłam tego w sobie zgasić, wyhamować i być może, właśnie to, spowodowało, że treść narastała mi w głowie. Nie pomogło nawet przesłanie wyłaniające się z treści Aleksandry Lipczak o współistnieniu i wzajemnej harmonii dawniej pomiędzy trzema religiami monoteistycznymi: chrześcijańskiej, muzułmańskiej i żydowskiej. Jak ją oceniam? Dobrze. Być może to ja, jeszcze do niej nie dorosłam. Polecam ją każdemu zainteresowanemu dziejami Hiszpanii, muzułmanów, chrześcijan i Żydów, a także religioznawcą.

To była niezwykle fascynująca lektura obalająca wszelkie nacjonalistyczne czy faszystowskie ideologie. Puenta płynąca z "Lajli..." jest taka, że kluczem do rozwoju i dobrego życia jest wielokulturowość, przenikanie się, koegzystowanie, współdziałanie różnych grup kulturowych, etnicznych, religijnych.
Andaluzja, a raczej Al-Andalus, to niesamowicie ciekawa kraina, na której współistnieli Żydzi, chrześcijanie i Arabowie - wzorowe świadectwo potwierdzające puentę.

Jestem tą książką zafascynowana. Świetnie opowiedziane historie półwyspu iberyjskiego, tak naznaczonego, a raczej uformowanego przez wplywy i kontakty z Arabami, Żydami i innymi kulturami. Aleksanda Lipczak zmusza do refleksji na temat tożsamości Europy, wartości człowieka i kultury.
Bardzo polecam nie tylko dla miłośników historii Hiszpanii, ale także dla zainteresowanych tematyką migracji, wyznań czy tożsamości narodowej.