Historia ateizmu. Niewierzący w świecie zachodnim od jego początków do naszych czasów

"Historia ateizmu. Niewierzący w świecie zachodnim od jego początków do naszych czasów" jest nieuczciwie dobranym przez autora tytułem. Zdecydowanie bardziej odpowiednim byłby: "Filozoficzno-społeczna historia ateizmu francuskiego uzupełniona kontekstem kilku innych krajów europejskich". W tej nieodpowiedniości tytułu tkwi istota mojej średniej oceny. Praca jest za długa, boleśnie lokalna w przykłady i 'płaska' jednostronnością spojrzenia filozoficznego. Jednak wciąż pozostaje unikatem tematycznym zawierającym uniwersalne spostrzeżenia, jako rewers dla szeroko dostępnej literatury z historii religii. Ponieważ Georges Minois w 4/5 objętości napisał tekst o Francji, to i skonfrontowana z ateizmem religia oznacza niemal wyłącznie katolicyzm. Ważne jest też to, że publikacja zamyka się na roku 1998 i nie miała szansy na odnotowanie tzw. 'nowego ateizmu'. Jest to o tyle pechowe, że pisząc tekst trochę później, zapewne inaczej filozof sformułowałby ostatnie rozdziały, w których trochę bezradnie doprowadził do 'pojednania' między teistami i ateistami, chcąc obie postawy uratować przed bezideowością nowoczesności. Dodatkowo XXI-wieczna narracja w sporze o wiarę wprowadziła poważne dodatkowe racje zaczerpnięte z nauk ścisłych i przyrodniczych, o których wpływie we wcześniejszych wiekach Minois niemal zapomniał. Nie wszystko jednak przekreśla ostateczny obraz; na 758 stronach musiało się znaleźć też i sporo wartościowych fragmentów.

Minois bardzo trafnie we wstępie formuł...