Dziennik złodzieja to stylizowane wspomnienie oparte na burzliwym okresie awanturniczego życia Autora (1910-1986). Bohater Geneta przekracza w nich barierę społecznej "normalności", by znaleźć się po stronie marginesu i tam lokować swe namiętności. Odbywa on podróż po Europie jako złodziejaszek, homoseksualista oraz, co szczególnie ważne, człowiek pozbawiony etycznych zasad, gdyż one właśnie, jak można wywieść z lektury książki, są odpowiedzialne za dławienie postaw mniejszościowych w mieszczańskim społeczeństwie "dobrze urodzonych" i "dobrze sytuowanych". Zaprezentowana w "Dzienniku" biografia jest w istocie historią odrzuconego, który sam odrzuca; raz dostając się poza nawias społeczeństwa, trudno wrócić i udawać, iż istnieje wyłącznie ład.