Tadeusz Różewicz
Zostań fanem autora:
× 4

Tadeusz Różewicz

Autor, zmarł w 2014 (żył 92 lata) 196 czytelników
8.1 /10
118 ocen z 34 książek,
przez 94 kanapowiczów
Urodzony 9 października 1921 roku w Polsce (Radomsko)
Polski poeta, dramaturg, prozaik i scenarzysta, członek Wydziału VI Twórczości Artystycznej PAU; brat Janusza i Stanisława, ojciec Jana.

Rodzina Różewiczów przeprowadziła się do Radomska z Osjakowa (powiat wieluński) tuż po I wojnie światowej. Tadeusz Różewicz urodził się w dniu wizyty Józefa Piłsudskiego w Radomsku jako drugi z trzech synów (starszy Janusz, młodszy Stanisław). Ojciec Władysław był niższym urzędnikiem sądowym, matka Stefania Maria z Gelbardów zajmowała się domem. Różewicz zdawał do Liceum Pedagogicznego w Piotrkowie Trybunalskim, jednak oblał egzamin z powodu śpiewu. W trakcie starań o przyjęcie do Liceum Leśnego w Żyrowicach lub szkoły Marynarki Handlowej w Gdyni wybuchła wojna. Rodzina przechodziła wtedy problemy finansowe. Od 1939 Tadeusz zaczął pracować jako goniec i magazynier w Kreishauptmannschafcie w Radomsku, potem jako pracownik magistracki w kwaterunku prowadził ewidencję komornego. Następnie został uczniem stolarskim w Fabryce Mebli Giętych "Thonet". W 1944 powstały "Echa leśne" uważane za właściwy debiut literacki Różewicza. Tomik składał się z wierszy, fraszek, humoresek, wywiadów, prozy poetyckiej utrzymanej w duchu patriotycznym. Także w tym tekście ujawnia się zamiłowanie młodego Różewicza do dzieł . Jest to dziełko pisane w duchu przystającym do poezji tamtego czasu (Krzysztof Kamil Baczyński, Tadeusz Gajcy), pojawia się bowiem bolesna wątpliwość – istnienie bohaterstwa w wojnie, w zabijaniu człowieka przez człowieka dla wyższej sprawy. To moralne spaczenie budzi obawy w sporze o wyzwoloną Polskę. Szersze deklaracje i skrajne postanowienia znaleźć można w tekstach powojennych, w ekspresjonistycznym debiucie powojennym czy w "Do piachu". Młody Różewicz, jeszcze wtedy nieocalony, wyrażał w "Echach leśnych" jeszcze klasyczny model świata – usilnej wiary w odbudowę i zwycięstwo kultury polskiej oraz życia. W 1945 Tadeusz Różewicz ujawnił się w Komisji Likwidacyjnej. Trzy lata później został odznaczony Medalem Wojska Polskiego, a w 1974 londyńskim Krzyżem Armii Krajowej. W 1945 Różewicz mieszkał w Częstochowie, współtworząc inteligencję w tym mieście. Juliana Przybosia poznał w redakcji czołowego pisma literackiego "Odrodzenie". Zainteresowany młodym poetą Przyboś czym prędzej ściągnął go do Krakowa. Tam Tadeusz zdał maturę i został studentem historii sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, jednak studiów nie ukończył. Wszedł do grupy młodej Neoawangardy Krakowskiej. Przyjaźnił się z takimi osobistościami jak Tadeusz Kantor, Jerzy Nowosielski, Kazimierz Mikulski, Andrzej Wróblewski, Andrzej Wajda. Różewicz interesujący się sztuką współczesną, znajduje sobie nowatorskie miejsce także w postmodernizmie. Począwszy od "Kartoteki" Różewicz kompiluje pomysły, układa i rozrzuca teksty. Powstaje rewolucyjny wynalazek Różewicza – "śmietnik". Najbardziej znanym tego typu tekstem jest "Przygotowanie wieczoru autorskiego". Różewicz sięga też do pop-artu, co stanowi bardzo obszerny nurt przejawiający się w "śmietnikach". Odważne zerwanie środków estetycznych, wyjałowienie języka, zniszczenie kontekstów poetycznych wierszy Różewicza było prawdopodobnie inspirowane także szkicem Gombrowicza – "Przeciw poetom". W awangardzie i skrajnym stylu Różewicz (styl Różewiczowski) poszedł tak daleko, że nieoczekiwanie wystąpił przeciwko niemu Julian Przyboś. "Oda do turpistów" wymierzona przeciw uczniom – Różewiczowi, Białoszewskiemu, Grochowiakowi w 1962 była sprzeciwem wobec rzekomego używania przez tych poetów środków brzydoty, antysztuki bez sensu i dla szkody sztuki. Umiłowanie środków niszczycielskich zainspirowało Grochowiaka, który uczynił turpizm swoją drogą estetyczną. W 1967 Przyboś zaatakował Różewicza i zorganizował nagonkę przeciw niemu. Od 1968 Różewicz mieszka we Wrocławiu. Jest członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W 2008, po wydaniu tomiku "Nauka chodzenia", Różewicz otrzymał Europejską Nagrodę Literacką w Strasburgu, następnie jako pierwszy został uhonorowany "Silesiusem" – wrocławską nagrodą poetycką literatury środkowoeuropejskiej i wschodniej. Pojawiły się również tomy "Druga strona medalu" i głośno omawiane w prasie "Kup kota w worku". 8 października zmarł syn Różewicza Jan, zaś miesiąc później jego brat, Stanisław. Różewicz posiada swoją ulicę w Pogórzu i Kieźlinach. Różewicz tworzył już przed wojną. Juwenilia publikował między innymi w czasopismach Pod znakiem Marii i Czerwone Tarcze. W 1944 roku wydał, wraz z bratem Januszem, Echa Leśne, a dwa lata później zbiór satyrycznej prozy i poezji pt. W łyżce wody. Jednak za jego debiut uznaje się dopiero tom Niepokój (1947). W 1991 Różewiczowi nadano tytuł Honorowego Obywatela Miasta Radomska, został laureatem Nagrody Literackiej im. Władysława Reymonta "za twórczość całego życia" w roku 1999. W 2000 dostał nagrodę Nike za tomik Matka odchodzi. W połowie lat 70. i na początku lat 80. Tadeusz Różewicz był poważnym kandydatem do nagrody Nobla, jednak nagrodę w tamtym czasie otrzymał Czesław Miłosz. Jeden z najczęściej tłumaczonych polskich autorów, jego książki przełożono na 49 języków. Poezja Różewicza wyraża tragizm osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie zdominowanym przez widmo masowej śmierci, okrucieństwa, obojętności i cywilizacyjnego uniformizmu. Jest to twórczość osoby okaleczonej i porażonej okrucieństwem wojny. Bohater jego wierszy jest osobowością zagrożoną dezintegracją i powszechnym chaosem. W wierszach Przepaść i Koncert życzeń pisze o prostych uczuciach, o podstawowych wartościach: życzliwości, dobroci, przywiązaniu do miejsca urodzenia. Od strony formalnej poezja Różewicza jest kontynuacją tradycji awangardy. W jego dorobku przeważają wiersze wolne i wiersze zdaniowe, których budowę Tadeusz Drewnowski określa jako kubistyczną – każda strofa jest osobnym klockiem odrębnym zarówno znaczeniowo jak i kompozycyjnie. Dramat stworzony przez Różewicza to całkowicie odrębna koncepcja teatru. Można tutaj dopatrywać się wpływów awangardy paryskiej (Samuel Beckett, Eugène Ionesco), jednak teatr ten jest autobiograficzny i posiada silne wpływy tradycji polskiej. Teatr Różewicza jest teatrem realistycznym, fragmentarycznym, poetyckim i teatrem absurdu. Jego wizja partyzantki (Do piachu) wywołała protesty kombatantów.

Książki

Próba rekonstrukcji
Próba rekonstrukcji
Tadeusz Różewicz
8/10

Wybór opowiadań.

Szara strefa
2 wydania
Szara strefa
Tadeusz Różewicz
8/10

Tom wierszy Różewicza składa się z dwóch części: "Szara strefa" i "Appendix". Część pierwsza zawiera utwory publikowane w ostatnich dwóch latach (m.in. w "Odrze", "Śląsku", "Twórczości") i najnowsze. ...

Tarcza z pajęczyny
Tarcza z pajęczyny
Tadeusz Różewicz
7/10
Seria: Polskie Opowiadania Współczesne

Zbiór opowiadań: Spis treści: -Nowa szkoła filozoficzna -Wycieczka do muzeum -Ta stara cholera -NA placówce dyplomatycznej -Przerwany egzamin -Tarcza z pajęczyny

Śmietnik
Śmietnik
Tadeusz Różewicz, Adam Hawałej
7/10

Współpraca Adama Hawałeja z Tadeuszem Różewiczem trwała blisko trzydzieści lat, na które złożyły się setki fotografii wykonanych w najróżniejszych okolicznościach. W Śmietniku znajdziemy zdjęcia doku...

Credo
Credo
Tadeusz Różewicz, Jan Stolarczyk

Poruszający „portret wielokrotny" ludzkiej twarzy. Intymny album z pamiątkami po najbliższych (po tych, z którymi poeta zetknął się osobiście, jak i znanych mu jedynie z historii kultury). Świadectwo...

Dla zakochanych. Wiersze poetów polskich
Dla zakochanych. Wiersze poetów polskich
Leopold Staff, Władysław Broniewski, Jarosław Iwaszkiewicz, Julian Tuwim ...

Wybór polskiej poezji miłosnej dokonanej przez Barbarę Olszańską. W zbiorze znajdziemy m.in. - Leopold Staff: Pierwsza przechadzka; Podwaliny; Most; Ciężar - Julian Tuwim: Kwiaty polskie; Matka; Złot...

Dramat. Tom 1. Utwory zebrane
Dramat. Tom 1. Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz

Pierwszy tom Dzieł Zebranych Tadeusza Różewicza, zawiera dramaty: Kartoteka Kartoteka rozrzucona Grupa Laokoona Świadkowie albo nasza mała stabilizacja Śmieszny staruszek Spaghetti i miecz

Dramat. Tom 2. Utwory zebrane
Dramat. Tom 2. Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz

W książce zamieszczono wybrane utwory Tadeusza Różewicza, m.in. "Pogrzeb po polsku", "Akt przerywany", "Teatr niekonsekwencji". W przypadku "Teatru niekonsekwencji" Autor zmienił układ utworów, wprowa...

Dramat. Tom 3. Utwory zebrane
Dramat. Tom 3. Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz

W tomie zebrano dramaty: "Białe małżeństwo", "Głos Anonima", "Do piachu...", "Odejście Głodomora", "Pułapka".

Dramaty wybrane
Dramaty wybrane
Tadeusz Różewicz
Seria: ABC

Zawartość zbioru: - Kartoteka - Śmieszny staruszek - Wyszedł z domu - Stara kobieta wysiaduje - Białe małżeństwo - Do piachu... - Pułapka - Przerwana rozmowa

Duszyczka
Duszyczka
Tadeusz Różewicz

Duszyczka - przejmujący poemat prozą z roku 1977 - to jeden z najważniejszych utworów nie tylko Tadeusza Różewicza (laureata Nagrody Nike 2000), ale i całej powojennej polskiej literatury. Świadomość ...

Dwie strony medalu
2 wydania
Dwie strony medalu
Jerzy Kulej, Tadeusz Różewicz

?Nie krzepą i męstwem swojackim doskwierał Tadeusz Różewicz mnie i mojemu starszemu bratu Kamilowi ? raczej nostalgią za tymi cnotami. Ciągle zachęcał do uprawiania jakichś sportów, sam trzymając się ...

Et in Arcadia ego
Et in Arcadia ego
Tadeusz Różewicz

Na początku lat sześćdziesiątych dwudziestego wieku Różewicz opublikował w tomie Głos Anonima słynny poemat Et in arcadia ego - tytuł pochodzi od łacińskiego zdania: "Ja, śmierć, jestem nawet w Arkadi...

Historia pięciu wierszy
Historia pięciu wierszy
Tadeusz Różewicz

Książka, na którą złożyły się faksymilia 5 wierszy Tadeusza Różewicza, uwzględniająca wszystkie zachowane ich rękopisy. Historia wierszy („Przypomnienie”, „Zwierciadło”, „Woda w garnuszku, Niagara i a...

Korespondencja
Korespondencja
Zofia Nowosielska, Jerzy Nowosielski, Tadeusz Różewicz

Kryzysowi przyjaciele ? listy Różewicza i Nowosielskiego Przedstawiona w książce korespondencja dwóch wielkich artystów to świadectwo pięknej przyjaźni i niezwykle cenny dokument czasu. Zbiór liczy 38...

Korespondencja
Korespondencja
Wiesława Różewicz, Tadeusz Różewicz, Romana Vogler, Henryk Vogler ...

Trwająca ponad 60 lat korespondencja między rodzinami Różewiczów i Voglerów zaciekawi nie tylko badaczy literatury, ale i zwykłych czytelników. Zebrane w książce listy uznać należy za ważne dokumenty...

Listy i rozmowy 1965-2014
Listy i rozmowy 1965-2014
Ryszard Przybylski, Tadeusz Różewicz

Wiesz o tym, że Cię kocham – pisze Przybylski – i to nie tylko za teksty, w które się przemieniłeś, lecz również za to, że z krwi i kości jesteś taki, jaki jesteś: sam dla siebie, jak piękne drzewo na...

Literatura na świecie nr 6/1984 (155)
czasopismo
Literatura na świecie nr 6/1984 (155)
"Redakcja LnS", Italo Calvino, Tommaso Landolfi, Anna Wasilewska ...
Seria: Literatura na świecie

„Literatura na Świecie” ukazywała się nakładem Wydawnictwa Współczesnego (RSW „Prasa-Książka-Ruch”), w latach 1990-1994 była wydawana przez Agencję Autorską na zlecenie Ministerstwa Kultury i Sztuki,...

Margines, ale...
Margines, ale...
Tadeusz Różewicz

Margines, ale... Tak nazwał Tadeusz Różewicz rubrykę we wrocławskiej "Odrze", w której w latach 1969-1976 zamieszczał różnorodne teksty. Część z nich znalazła się w wydaniach książkowych, ale też wiel...

New poems
New poems
Tadeusz Różewicz

Written in a pared-down, direct language, and filled with allusions to everything from philosophy to TV talk shows, the poetry of Tadeusz Rózewicz encompasses the complexity of human experience in th...

Niepokój
2 wydania
Niepokój
Tadeusz Różewicz

Debiutancki tom poezji Tadeusza Różewicza, wydanie zawiera wiersze w polskiej i niemieckiej wersji językowej. „Debiutowałem kilka razy. To tak, jakbym się kilka razy rodził. Pierwszy raz przed wojną...

Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944-1994
Niepokój. Wybór wierszy z lat 1944-1994
Tadeusz Różewicz
Seria: Złota kolekcja poezji polskiej

"Niepokój" to debiutancki tom poezji Różewicza.

Odpowiednie dać rzeczy słowo
Odpowiednie dać rzeczy słowo
Tadeusz Różewicz

Opowiadania Tadeusza Różewicza w autorskim wyborze i interpretacji Wojciecha Pszoniaka Osobiste, wzruszające świadectwo przyjaźni dwóch wielkich artystów. Na wybór składają się zarówno utwory napisane...

Poeci i morze. Antologia poezji o morzu
Poeci i morze. Antologia poezji o morzu
Jan Lechoń, Cyprian Kamil Norwid, Julian Tuwim, Maria Konopnicka ...

Książka jest spotkaniem poetów różnych pokoleń, artystycznych orientacji i światopoglądowych postaw. Łączy ich morze. Różne, a często nawet i przeciwstawne, są ich postawy wobec morza i „poetyckiej ...

Poezja 3
Tadeusz Różewicz

Trzeci tom Poezji Tadeusza Różewicza. Utwory zebrane tworzą: - Proza (t. 1-3) - Dramat (t. 1-3) - Poezja (t. 1-4) - Matka odchodzi - Nasz starszy brat

Poezja. Tom 1. Utwory zebrane
Poezja. Tom 1. Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz

Tomik poezji Tadeusza Różewicza pod patronatem Ministra Kultury. Zawiera takie wiersze jak: "Krtań wolności", "Gałązka oliwna" i inne.

Poezja. Tom 2. Utwory zebrane
Poezja. Tom 2. Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz

W tomie Poezja 2 znajdują się wiersze z lat 1955-1968. Poemat otwarty, Formy, Rozmowa z księdzem, Zielona róża, Nic w płaszczu Prospera, Twarz trzecia.

Poezja. Tom 4. Utwory zebrane
Poezja. Tom 4. Utwory zebrane
Tadeusz Różewicz

Utwory Zebrane: Proza Dramat Poezja Matka odchodzi Nasz starszy brat

Poezje
Poezje
Endre Ady ...
Seria: Biblioteka Klasyki Polskiej i Obcej [WL]

Zbiór najważniejszych wierszy poety przełomu wieków. Mój płacz (Az én sirásom) Nie płacz, gdy za ciebie płaczę, nie kop grobu, mądrze czyń: ja jestem cmentarza królem, wszechmogące moje łzy. Moje ł...

Poezje wybrane (Poésies choisies)
Poezje wybrane (Poésies choisies)
Tadeusz Różewicz

Wybór wierszy w wersji oryginalnej i we francuskim przekładzie daje czytelnikowi francuskiemu sugestywny i prawdziwy obraz twórczości znakomitego polskiego poety, przed czytelnikiem rodzimym otwiera ...

Cytaty

Byłem przecież i we mnie było dużo różnych rzeczy. A teraz nic tu nie ma.
A jak wyjdzie śmiesznie? Ludzie się pośmieją i koniec. Wielkość nie boi się śmieszności.

Komentarze

© 2007 - 2024 nakanapie.pl