/bd2d664d184445255f10367658ce103a/n/tadeusz-boy-zelenski)
Tadeusz Kamil Marcjan Żeleński, pseudonim „Boy” (Boy-Żeleński) - polski tłumacz, krytyk literacki i teatralny, pisarz, poeta-satyryk, kronikarz, eseista, działacz społeczny, z wykształcenia lekarz.
Przełożył na język polski dzieła kanonu literatury francuskiej, między innymi: Pieśń o Rolandzie, Wielki testament François Villona, Gargantuę i Pantagruela Rabelais’go, Próby Michela de Montaigne’a, Tristana i Izoldę w opracowaniu Bédiera, rozprawy filozoficzne Kartezjusza i Pascala, wszystkie sztuki Moliera, Racine’a, Corneille’a i Woltera, dzieła pisarzy oświecenia, m.in. Monteskiusza i Rousseau, powieść Kubuś Fatalista i jego pan Diderota, cykl powieści Komedia ludzka Balzaka, powieści W poszukiwaniu straconego czasu Prousta, Czerwone i czarne Stendhala, Pani Bovary Flauberta, poezje Paula Verlaine’a, powieści André Gide’a i Anatole’a France’a, i wiele innych. Był autorem wierszy i piosenek, nierzadko satyrycznych, felietonów społeczno-obyczajowych, a także książek z zakresu historii literatury.
Ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od młodych lat prowadził bogate życie towarzyskie i kawiarniane, obracał się w środowisku krakowskiej bohemy. Przyjaźnił się z Przybyszewskim. Pisał teksty do kabaretu Zielony Balonik. W czasie I wojny światowej służył jako lekarz kolejowy w armii austro-węgierskiej. W 1919 został zatrudniony jako recenzent teatralny w krakowskim dzienniku „Czas”. Następnie był kierownikiem literackim Teatru Polskiego w Warszawie. W 1928 otrzymał nagrodę Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek jako jeden z najwybitniejszych krytyków. W 1933 został wybrany na członka Polskiej Akademii Literatury.
Boy propagował świadome macierzyństwo, antykoncepcję i edukację seksualną, a także postulował legalizację aborcji w celu zlikwidowania groźnego dla życia kobiet podziemia aborcyjnego. Był partnerem i współpracownikiem feministki Ireny Krzywickiej, z którą prowadził w Warszawie od 1931 roku Poradnię Świadomego Macierzyństwa. Już w roku następnym poradnia przyjęła ponad cztery tysiące pacjentek.
Boy był ostro zwalczany przez środowiska konserwatywne za głoszenie liberalnych poglądów oraz krytykę udziału Kościoła katolickiego w życiu społecznym i politycznym Polski.
Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Lwowa. W październiku 1939 radzieckie kierownictwo Uniwersytetu Lwowskiego powołało go na kierownika katedry historii literatury francuskiej. Boy działał w lwowskim oddziale Związku Literatów Polskich. Okazywał ciepłe nastawienie względem nowej władzy sowieckiej. Publikował artykuły w „Czerwonym Sztandarze”, a w sierpniu 1940 roku był gościem Wszechzwiązkowego Komitetu ds. Nauki ZSRR w Moskwie. Próbował interweniować u władz radzieckich w obronie osób deportowanych.
We Lwowie zamieszkał u szwagra żony, profesora Jana Greka. Wkrótce po zajęciu Lwowa przez Niemców, w nocy z 3 na 4 lipca 1941, przebywający w mieszkaniu profesorowie Grek i Boy-Żeleński zostali aresztowani, a następnie zamordowani na Wzgórzach Wuleckich pośród kilkudziesięciu innych profesorów lwowskich.
/cbd1dfd7-5fc1-4ee0-8e2d-c30d2ef29d3d/n/proby-tom-i)
/314bac45-756b-4208-afa6-ab13cf55b694/n/proby-tom-ii)
/c1b87ac6-e7da-43d1-8d78-fbf61fce6b97/n/proby-tom-iii)
/o-9788365499547/n/slowa-cienkie-i-grube)
/e2f0b648-5cad-4889-b8ba-4fe0d8d6c888/n/teatr-t-i)
/b3253a45-5749-4591-aabf-8a2e931f39a2/n/teatr-t-ii)
/b125f78992988a5a36159b77a7ecdd80/n/turcaret-czyli-finansista){kind=icon}
/357a0e542d3e69018bef0859818b07f7/n/w-perspektywie-czasu)
/aace6000-3180-4228-b0a7-271adcbd66d2/n/w-strone-swanna-w-cieniu-zakwitajacych-dziewczat)
/33ede738-fff1-478f-9509-847e3f53b570/n/wyznania-tom-1)
/5de1217c-a1d1-4399-9ad9-fed188ea1e70/n/wyznania-tom-2)
/a4a680d6-b571-4789-988a-f2538f545e69/n/zadig-czyli-los-powiesc-wschodnia)
/5ff16d28-6b35-4a5d-ad57-560c06afadef/n/smieszne-wiersze)
