Jedną z pierwszych rzeczy jakie robię sięgając po ksiązki popularnonaukowe jest sprawdzenie kim jest autor. Myślę, że inne oczekiwania ma się wobec, publikacji dotyczącej historii napisanej przez biologa, a inne wobec takiej napisanej przez historyka. Poza tym, ja do tych pierwszych podchodzę z dużo większą dozą sceptycyzmu.
Jerzy Besala ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Od początkowych zainteresowań dziejami najnowszymi dość szybko przeszedł do fascynacji Rzeczpospolitą szlachecką. Jego pierwsze książki to biografie Stanisława Żółkiewskiego i Stefana Batorego jednak z biegiem czasu obszar jego naukowych zainteresowań rozszerzył się. Od kilku lat zajmuje się on przede wszystkim zagadkami historii i historią społeczną. Zasłynął głównie cyklami: Małżeństwa królewskie i Miłość i strach.
W tym drugim nurcie zainteresowań Jerzego Besali należy umieścić czytaną przeze mnie książkę: Miłość i polityka. Słynne pary w dziejach. Publikacja poświęcona została parom znanym bardziej i mniej. Autor rozpoczyna swoją podróż przez dzieje miłości w starożytnej Grecji od zalotników pięknej Heleny trojańskiej. Później spotykamy się z Aleksandrem Macedońskim i mężczyznami z jego otoczenia. Następna w kolejności jest nietypowa para cesarska: pracoholik i była kurtyzana, czyli Justynian i Teodora. Tą dwójką autor przenosi nas w świat kultury chrześcijańskiej i związanej z tym moralności.
Pierwszymi z tego kręgu będą Filip Piękny i Joanna Szalona. Chwilę później Besala zabiera nas do Nowego Świata, gdzie poznajemy indiańską miłość Cortesa. Powrót do Europy wiąże się ze związkiem byłego księdza i byłej zakonnicy- Lutra i Katarzyny von Bora. Kolejna miłość to miłość orientalna pomiędzy Sulejmanem a Roksolaną. Cztery ostatnie pary to już świat anglosaski i czasy nam bliższe. Mamy więc „babkę Europy”- królową Wiktorię i księcia Alberta, króla który zrzekł się korony dla swojej ukochanej- Edwarda VIII i panią Simpson, idola Amerykanek- JF Kennedy’ego i Jacquline. Cały cykl został zamknięty przez „królową ludzkich serc”- Dianę i księcia Karola.
Miłość i polityka to zbiór artykułów połączonych wspólnym tematem. Czytelnik może zacząć lekturę od dowolnego rozdziału czy przeczytać tylko konkretną, interesującą go historię i nie będzie miał poczucia, że omija jakieś informacje znajdujące się wcześniej czy później. Jest to zdecydowany plus tej książki. Kolejnym jest bardzo przystępny język, który sprawia, że do zrozumienia lektury nie potrzebny jest słownik. Autor w sposób plastyczny i obrazowy opisuje omawiane postaci, zwyczaje, miejsca. Pisząc o polityce czy wojnach nie skupia się na dyplomatycznych meandrach czy przebiegu kampanii, ale na roli człowieka. Dzięki temu książkę czytało mi się z ogromną przyjemnością.
Niestety znalazły się w niej również minusy. Jak dla mnie było w niej za dużo freudowskiej psychoanalizy bohaterów. Co prawda chyba ani razu nazwisko słynnego psychiatry nie padło, ale czytając po raz kolejny, że problemy z seksem wynikały z barku miłości w dzieciństwie lub też niestabilność emocjonalna spowodowana była przez oschłą matkę miałam wrażenie, że Besala usadził władców na kozetce i poddał ich badaniom. Rozumiem, że autor chciał się odnieść nie tylko do udokumentowanych zachowań, ale również poszukać ich powodów w przeszłości, ale według mnie można było zrobić to mniej obszernie. Drugi minus to pewnego rodzaju niechlujstwo językowe. Tak jak literówki można zwalić na korektora, tak już zdania skonstruowane tak, że trzeba się domyślić sensu, niekoniecznie. Nie jest ich dużo, ale rzucają się w oczy. Irytowały mnie również powtórzenia. Ta sama treść, wyrażona bardzo podobnymi słowami potrafi znaleźć się w kilku miejscach tego samego rozdziału. Na szczęście minusy te to tak naprawdę drobiazgi, które nie wpływają za bardzo na lekturę książki.
Dodatkowo publikacja została wzbogacona ilustracjami przedstawiającymi prawie wszystkie opisywane pary, dzięki czemu czytelnik nie musi sobie ich wyobrażać. Dla dociekliwych i zainteresowanych tematyką ciekawym dodatkiem będzie na pewno, zamieszczona na końcu bibliografia.
Miłość i polityka. Słynne pary w dziejach to doskonała książka dla wszystkich, którzy interesują się historią i chętnie spotkają się z jej lżejszym, nieakademickim, wydaniem.