Pszczela rodzina recenzja

Nie wiesz kiedy, a znikasz.

Zaczytujesz się w „Pszczelej rodzinie” Anji Mugerli tracąc orientację własnego otoczenia i dźwięków, jakie cię ciągle otulają grubą kołdrą codzienności. Zegar sekundnikiem odmierza minuty, te zaś budują godziny. Lodówka burczy włączając chłodzenie, które dość głośno się wyłącza, a za oknami swoją suknię rozpościera mrok. Życie się toczy z tobą na jego marginesie.

Wracasz do rzeczywistości, jak wyrwany ze snu i nie wiesz, co się dzieje. Jesteś zamroczony, zdezorientowany, ale i roztrzęsiony. Czujesz się jak dziecko, przed którym staje krzywopięta z cyklamenem w dłoni. Weź - mówi – są dla ciebie, a ty, ze słodkim ciastkiem w jednej dłoni, wyciągasz po nie tą drugą.

Wierzysz w gusła i baśnie i istoty z lasu. Zresztą, nie ty jeden. Nie boisz się ich, bo są ci przyjazne. Zresztą, czasem stają ci się bliższe niż ludzie i rozumieją więcej niż ci twardo stąpający po ziemi. Wierzysz w nie.

Evica wierzyła w miłość. Wychowała się w domu Sabiny Bordon. Tu był też Adam, którego skrycie kochała ale powie mu to dopiero po dwudziestu latach, gdy na wszystko jest już prawie za późno.

W marzenia wierzyła i ona, z nowymi butami na stopach. Lecz to była chwila, moment, bo przecież radość jest krótkotrwała. Nie ma recepty na nieskończone połacie szczęścia. Jest, by krótko trwać i szybko zniknąć za brutalną kurtyną codzienności. Bo ta codzienność potrafi niszczyć – nawet ule. Potrafi strzelać i bić i podtykać pod oczy gwiazdę Dawida i krzyczeć Żyd. Żyd. Wytykanie palcami, rechot i niszczenie psychiczne. I trzeba uciekać. Zacisnąć i oczy i pięści i walczyć o siebie tylko. Lecz są obrazy, które już na wieczność wyryją się pod powiekami oczu. Będą jak napisy wyryte na marmurowej płycie nagrobka. Jak „(...) kłębowisko pszczół na ludzkiej twarzy”.

To wszystko jest w opowiadaniach Anji Mugerli. To i wiele więcej. Te historie są, „(...) jak pisanie listu, kiedy ręka wybiera tematy zupełnie niespodziewane, bulgoczące gdzieś za bezpieczną granicą świadomości”*. Pomiędzy zjawami tkwią ludzie. Są zagubieni pomiędzy mistycyzmem, a realizmem i obierają racjonalność, bo ta jest normalna.

Od emocji buzuje w tobie krew, umysł oszołomiony treścią i głębią nie może się z nią pogodzić. Po „Pszczelej rodzinie” drżysz. Czytasz te historie pojedynczo, dawkujesz sobie ten literacki wstrząs, który cię magnetyzuje i pociąga zarazem. Szukasz w „Pszczelej rodzinie” jakiegoś spokoju, ukojenia, które przynosi bzyczenie pszczół, lecz wszystko na próżno.

Tu są demony i dobre duchy, tu jest radość podmyta słonymi łzami i kłamstwa, które pomagają zatuszować zło, jakie się stało. Tu jest życie mocno osadzone na ziemskim padole, które nie robi nic, by ulżyć swoim mieszkańcom. Są rodziny niekompletne, są marzenia ciągle żywe i groby stale odwiedzane. I pamięć – ta głupia pamięć, w której wszystko, nawet po latach jest.

Anja Mugerli napisała niebywale wręcz emocjonalne opowiadania. Zaskakują, ranią i odsłaniają te wstydliwe dla obcych relacje międzyludzkie. Bo nie wszystko jest słodkie i lukrowane. W czterech ścianach domostw niejednokrotnie rozgrywają się ludzkie tragedie, które zamknięte w hermetycznym świecie przypominają piekło. Ludzie są fałszywi, gburowaci i obmierzli.

Anja Mugerli sięgnęła do dna uczuć, do czytelniczej studni i wydarła to, co w niej zatęchłe, a co skaża wodę.

Czytasz i sztywniejesz, jednak nic poza tym czytaniem nie istnieje.

Jestem zachwycona tą książką. Porwana, podburzona, ale i emocjonalnie rozbita. Słyszę pszczoły gdzieś blisko, chowam nowe, piękne buty, by nikt ich mi nie zabrał. Patrzę na nieckę po dawnym jeziorze i czuję pustkę w sobie. Te opowiadania mówią symbolami. Wyczytane historie odciskają się umyśle. Scalasz się z tymi opowiadaniami, bo nie sposób inaczej, bo to się dzieje samoczynnie.

I w tym tkwi talent autorki, siła jej pióra oraz postrzeganie. Dla mnie odkrycie literackie.

* „KOROWÓD” Jakub Małecki, wydawnictwo SQN

za ucztę czytelniczą dziękuje SZTUKATER