Wielka ucieczka recenzja

Powieści historyczne Roberta Harrisa są dla mnie z reguły gwarancją wysokiego poziomu, bo autor umiejętnie łączy wiedzę historyczną i sprawne pióro. W tej książce przedstawia mało mi znany epizod z XVII-wiecznej historii Anglii, oto po krwawej wojnie domowej antyrojaliści i purytanie pod wodzą Olivera Cromwella obalili króla Karola I Stuarta, uwięzili go, a potem stracili. Prawdziwa to była rewolucja – a myślałem, że w tym kraju nigdy się nie wydarzyła... Niemniej po 10 latach do władzy wrócił syn straconego króla, Karol II, i rozkazał ścigać wszystkich, którzy skazali jego ojca na śmierć, a było tych ludzi 59 – zdecydowana większość została pojmana i stracona.

Treścią książki jest pościg urzędnika królewskiego, Richarda Naylera za ludźmi wplątanymi w stracenie króla, w szczególności za pułkownikiem Nedem Whalleyem i jego zięciem, pułkownikiem Willem Goffem. Złapanie Whalleya i Goffa staje się prawdziwa obsesją Naylera, przez całe lata goni za nim jak pies gończy – trzeba przyznać, że ma ku temu osobiste powody.

Rzecz toczy się głównie w Nowej Anglii, czyli w dzisiejszej USA dokąd uciekli pułkownicy. To trochę taka powieść w stylu płaszcza i szpady przypominająca „Trzech Muszkieterów” Dumasa czy „Potop” Sienkiewicza, niemniej lepiej, bardziej realistycznie od nich napisana.

Przy okazji opisu ucieczki pułkowników i pościgu Naylera dostajemy ciekawie opisane początki brytyjskiego osadnictwa na amerykańskim Wschodnim Wybrzeżu. Przesiedleńcami byli głównie purytanie prześladowani w Anglii po powrocie monarchii; to byli ludzie wielkiej pracy i pobożności, przybywali za ocean z poczuciem misji szerzenia jedynie słusznej wiary. W ogóle uderza jak bardzo bohaterowie książki byli religijni, żyli z Biblią w ręku, wciąż się modlili, a jednocześnie odznaczali się wielkim okrucieństwem, na przykład opis mordowania w majestacie prawa zabójców króla przyprawia o dreszcze.

Klasyfikuje się tę książkę jako sensacyjną, moim zdaniem jest to raczej dobra powieść historyczna, pokazująca dramat ludzi z epoki; zarówno ścigający jak i ścigani płacą wysoką cenę za ów pościg: niszczy im życie.

Słuchałem audiobooka w świetnej interpretacji Filipa Kosiora.