„O nic nie pytaj” to połączenie romansu z powieścią obyczajową, którego akcja toczy się w powojennej Polsce. Lonia, córka podkuchennej, pracując jako kelnerka, poznaje Jakuba, żołnierza, który powrócił ze wschodniego frontu. Szybko wpadają sobie w oko i mężczyzna się jej oświadcza. Dziewczyna mieszka w podlubelskiej wiosce i za swoją miłością wyrusza do Warszawy. Po drodze spotyka Janka vel Władka, który zgadza się zabrać ją ze sobą do stolicy. Podróż upływa całkiem sympatycznie, do momentu, gdy pada jedno pytanie… Jakie? O tym przekonacie się sięgając po tę książkę.
To poruszająca powieść, która rzetelnie oddaje dramatyczne realia Polski w latach powojennych. Autorka wnikliwie opisuje narodowe antagonizmy, które trawiły Polskę w tamtym okresie. W tle odrodzenia kraju rozgrywa się wojna pomiędzy rodakami, a bohaterowie muszą zmierzyć się z brutalną rzeczywistością i własnymi błędami. Świat tu przedstawiony jest pełen złamanych nadziei i tragicznych wyborów.
Główna bohaterka, Lonia Bielak, z radością wychodzi za mąż, będąc przekonana o czystości intencji Jakuba. Jednakże to, co miało być dla niej początkiem spokojnego życia, szybko przekształca się w gorzki test lojalności i miłości. Dagmara Leszkowicz-Zaluska wspaniale przedstawia jej losy, ukazując jej wewnętrzne rozterki i zmaganie się z brutalną rzeczywistością. Kobieta wierzy w nieskażone ideały, co stawia ją w szeregu z wieloma młodymi ludźmi tamtych czasów, którzy marzyli o lepszej, wolnej Polsce. Jej historia rozgrywa się w tle odradzającej się z ruin wojny ojczyzny, gdzie walka o władzę i wpływy, a także narodowe niesnaski, stanowią nieodłączny element codzienności.
Wątek miłosny przeplata się tu z dramatem narodowej walki o tożsamość i wolność. Ona, jako przedstawicielka klasy społecznej o skromnych korzeniach, staje w obliczu brutalnej rzeczywistości, która burzy jej romantyczne wyobrażenia o świecie. Spotkanie z Jankiem vel Władkiem odsłania nowe perspektywy, ale pojawiają się też konflikty, nie tylko emocjonalne, lecz także polityczne.
Jego dystans względem romantycznych wizji miłości i uczciwości stanowi kontrast dla jej naiwności. Jednocześnie, okazuje się on dla niej wsparciem w trudnych momentach, stając się kimś więcej, niż tylko przyjacielem. W ten sposób jego postać nie tylko wzbogaca narrację tej powieści, ale również przynosi nowe spojrzenie na życie i relacje międzyludzkie w realiach powojennej Polski.
"O nic nie pytaj" to także powieść o polskiej historii, której często nie chcemy pamiętać. Dagmara Leszkowicz-Zaluska porusza trudne tematy, zachowując przy tym szacunek dla bohaterów i ich losów. Skłania do refleksji, jak wiele można poświęcić dla miłości, jak dalece można zaufać innym, a także jakie są granice lojalności w obliczu brutalnej politycznej rzeczywistości.
Pojedyncze pytanie może zmienić wszystko - to przesłanie, które wręcz bije z kart tej książki. Jest ona też poniekąd zapisem społecznych i politycznych przemian, których świadkiem była Polska po II wojnie światowej. Bratobójcza wojna o władzę, narodowe podziały i walka o tożsamość stały się tłem dla prywatnych dramatów bohaterów. W ten sposób autorka nie tylko opowiedziała historię jednostkowych losów, ale ukazała też kompleksową panoramę społecznych i politycznych przemian, które kształtowały powojenną Polskę.
Wątek miłosny, będący sercem tej historii, symbolizuje walkę o czystość uczuć w otoczeniu zepsucia i moralnego upadku. Lonia, przywiązana do swoich ideałów musi zmierzyć się z realiami brutalnej rzeczywistości, gdzie miłość często staje się monetą wymiany w grze politycznych machinacji.
Ujęły mnie tu też nawiązania do wydarzeń mających miejsce na świętokrzyskich ziemiach. Jako rodowita Kielczanka, tego typu wzmianki uwielbiam.
Książkę polecam z całego serca.