Lisa Genova to amerykańska autorka i doktor nauk medycznych w dziedzinie neurobiologii. Jako neurobiolożka autorka od ponad dziesięciu lat opowiada o chorobie Alzheimera i o pamięci przed liczną publicznością na całym świecie. Ma na swoim koncie jeden z najbardziej spektakularnych debiutów w dziedzinie literatury, wydaną własnym sumptem książkę „Motyl”, opowiadającą o kobiecie chorej na Alzheimera, która szybko stała się bestsellerem „New York Timesa”. Tym razem autorka postanowiła przelać na papier to wszystko, o czym mówi na wykładach, cieszących się zresztą ogromną popularnością, aby z jej obszernej i fachowej wiedzy na temat pamięci mogli skorzystać wszyscy.
Z definicji pamięci wynika, że jest to zdolność do rejestrowania i ponownego przywoływania wrażeń zmysłowych, skojarzeń, informacji. Pamięć jest kluczowa, jeśli chodzi o doświadczanie człowieczeństwa. Bez dobrze działającej pamięci nie tylko nie będziemy mieli dostępu do zgromadzonej przez lata wiedzy czy innych wspomnień, przede wszystkim zaczniemy tracić poczucie tego, kim byliśmy i kim jesteśmy. Każdemu z nas zdarzyło się na pewno zapomnieć, po co weszliśmy do kuchni, chociaż szliśmy do niej z wyraźnym zamiarem. Podobnie, chociaż dobrze znamy banknoty, każdy z nas używa ich codziennie, nie jesteśmy w stanie przypomnieć sobie większości szczegółów, które na nich zamieszczono. Nie pamiętamy, co jedliśmy na obiad w ubiegłą środę. Zdarzają nam się wszystkim zaniki pamięci. Nie oznacza to jednak, że są to początki choroby Alzheimera. W swojej książce autorka udowadnia, że zapominanie, podobnie jak zapamiętywanie jest częścią bycia człowiekiem i aby dobrze pamiętać, musimy zapominać. Dlaczego? Jaka jest różnica między zwykłym zapominaniem, a zapominaniem z powodu choroby? Czy utracone wspomnienia są tylko chwilowo niedostępne czy też wymazane na zawsze?
Kiedy zrozumiemy pamięć i zaznajomimy się z tym, jak działa, poznamy jej mocne strony i irytujące słabości, jej naturalne słabe punkty i potencjalne nadprzyrodzone moce, możemy znacznie poprawić naszą zdolność zapamiętywania i będziemy mniej wstrząśnięci, kiedy nieuniknienie zaczniemy zapominać. Stworzymy oparte na wiedzy oczekiwania względem naszej pamięci i polepszymy nasze wspólne relacje. Nie musimy się jej więcej bać. A to może odmienić życie.
Tego i wielu innych rzeczy dowiecie się z tej fascynującej lektury. Książka podzielona jest na trzy części, z których każda zawiera po 6-7 rozdziałów. Autorka dodała jeszcze wstęp, w którym wyjaśnia, czego możemy spodziewać się po publikacji oraz załącznik o tajemniczym tytule „Co z tym wszystkim zrobić?”. W pierwszej części autorka opowiada o tym, jak funkcjonuje nasz mózg i w jaki sposób zapamiętujemy. Kolejna część została poświęcona zapominaniu, a także różnicy między zapominaniem na skutek normalnego starzenia się, a zapominaniem w wyniku choroby Alzheimera. Jeśli więc martwicie się, czujecie się źle lub jesteście zwyczajnie przestraszeni tym, że zapomnieliście o czymś, o czym powinniście pamiętać, jeśli obawiacie się, że to może początki Alzheimera, zapoznajcie się z tą publikacją. Autorka rozwiewa wszelkie wątpliwości odnośnie tych kwestii. To, że czasem pamięć nas zawodzi, nie oznacza jeszcze, że coś jest z nią nie tak. Trzecia i ostatnia część poświęcona jest polepszeniu i pogorszeniu pamięci. Genova opisuje, jaki wpływ na naszą pamięć mają sen, stres, odczuwane emocje i inne czynniki. Podpowiada, co możemy zrobić, aby tę pamięć polepszyć, albo przynajmniej nieświadomie nie pogarszać. Mówi też o tym, jak zapobiegać Alzheimerowi i cieszyć się całkiem dobrą pamięcią do późnych lat naszego życia.
Ogromnie podoba mi się ta publikacja. Jest rzetelna, poparta wieloletnim doświadczeniem autorki i jej rozległą wiedzą z zakresu neurobiologii. Na końcu książki została dodana dość obszerna bibliografia, z której w razie potrzeby możemy skorzystać, gdybyśmy zapragnęli zgłębić temat. Książkę czyta się bardzo przyjemnie, można odczuć, że jest napisana dla ludzi. To nie tylko sucha wiedza, ale też mnóstwo bardzo życiowych i często zabawnych anegdot. Pół żartem, pół serio autorka opowiada o tym wszystkim, co związane jest z pamięcią. A, że robi to w tak lekki i przystępny sposób, sprawia, że te informacje zostają w głowie na dłużej. Ponadto nagle okazuje się, że to wcale nie jest takie trudne, jak mogło nam się wydawać, kiedy próbowano nam przekazać podobną wiedzę w latach szkolnych. Autorka zainteresowała mnie tematem, mam nawet chęć zastosować się do podanych przez nią wskazówek, aby poprawić swoją pamięć. Chociaż całość bardzo mi się podobała, najbardziej praktyczny okazał się załącznik, w którym zostały podane konkretne ćwiczenia mające wpływ na poprawę pamięci.