W ostatnim czasie w Polsce wyraźnie wzrasta zainteresowanie tematyką relacji ludzko-zwierzęcych, co uwidocznia się w gwałtownie rosnącej liczbie publikacji, książek i filmów popularnonaukowych. Podobnie jak z wieloma "modami" na rynek wydawniczy trafiają różne pozycje, zarówno te dobre, jak i te trochę gorsze. Z czystej ciekawości staram się być na bieżąco ze wszystkimi 'zwierzęcymi' nowościami, bo być może dowiem się czegoś nowego i zaskoczę moich studentów na kolejnych wykładach. "Ludzkie oblicze zwierząt" wydane przez Prószyński i S-ka nie mogło pozostać niezauważone.
O książce:
Vitus B. Dröscher - to niemiecki etolog, który przez całe swoje życie zajmował się popularyzacją nauki o zachowaniu zwierząt oraz fizjologii zmysłów. Uczestniczył w dziesiątkach wypraw naukowych badając życie zwierząt na wszystkich kontynentach. Wydał ponad dwadzieścia książek popularnonaukowych, z których większość stała się bestsellerami. W Polsce czytelnicy mogą go kojarzyć z tytułów takich jak: Reguła przetrwania, Rodzinne gniazdo lub Jak zwierzęta widzą, słyszą i czują.
W "Ludzkim obliczu zwierząt" autor pokazuje, że w świecie innych stworzeń istnieją zjawiska, które zwykliśmy uważać za właściwe wyłącznie ludzkie. Okazuje się jednak, że zwierzęta kochają, tworzą związki małżeńskie, cieszą się i smucą, podziwiają piękno i rozkoszują się życiem. Podobnie jak u nas, są wśród nich wrażliwi artyści i rozważni przywódcy, odważni odkrywcy i tchórze, troskliwe matki i zazdrośni małżonkowie. Brzmi znajomo, prawda?
Moje zdanie:
Spór pomiędzy naukowcami o to, czy zwierzęta mają uczucia, trwa od ponad 200 lat, od kiedy Karol Darwin napisał swoją słynną książkę „O wyrazie uczuć u człowieka i zwierząt”. Przekonywał w niej, że związki ewolucyjne między ludźmi a zwierzętami są na tyle silne, że jeśli my, ludzie, czegoś doświadczamy, to muszą tego doświadczać również zwierzęta.
Uczony pisał w niej o niezwykle silnej więzi człowieka z przyrodą, który jest jej integralną częścią. Książka ta stała się kamieniem węgielnym w badaniach nad biologicznym mechanizmem kreowania emocji.
W tej chwili nie ma wątpliwości, że zwierzęta podobnie jak ludzie odczuwają uczucia takie jak miłość, strach, nienawiść, smutek. Weźmy na przykład takie delfiny, które w wielu krajach mają status: 'Non-human person'. Wiemy, że te zwierzęta mają nie tylko bogate życie społeczne, ale także wysoką samoświadomość i rozwinięte umiejętności porozumiewania się. Dotychczasowe obserwacje i badania delfinów pokazały, że potrafią one rozpoznać swoje odbicie w lustrze, myślą abstrakcyjnie i rozumieją podstawy ludzkiego języka: gramatyki i składni.
Jednak nie tylko delfiny są do nas tak bardzo podobne. O wielu innych zwierzętach w swojej książce wspomina właśnie Vitus B. Dröscher.
"Ludzkie oblicze zwierząt" to nic innego jak setki opowieści, badań, publikacji, anegdot i usłyszanych historii, które sumarycznie tworzą dobrą opowieść na temat człowieczeństwa zwierząt. Jeśli kiedykolwiek zastanawialiście się, czy zwierzęta rozumieją sztukę i czy tworzą ją świadomie, albo dlaczego niektórym gatunkom bardziej opłaca się tworzyć związki małżeńskie do końca swoich dni, niż żyć w haremie lub w samotności to ta lektura będzie właśnie dla was. Wiedzieliście, że u zwierząt również występują również rozwody par, które odpowiednio się nie dobrały?
Lektura zaciekawi każdego wielbiciela różnych stworzeń. W historiach snutych przez Vitus B. Dröschera mamy szeroki przekrój gatunków zarówno zwierząt kręgowych jak i bezkręgowych.
Napisana lekkim, mało naukowym językiem jest dobrą odskocznią dla tych, którzy szukają przyrodniczych ciekawostek.
Jeśli miałabym ocenić jej wartość czysto badawczą, to zarzutem jest brak bibliografii odnoszącej się do wymienianych badań. A także fakt, że część wspominanych przez autora opowieści to jedynie pojedyncze obserwacje nie potwierdzone naukowo. Jednak myślę, że dla osoby niezwiązanej z etologią nie będzie to miało znaczenia.
Podsumowując książka Vitusa B. Dröschera to ciekawa podróż do tajemniczego świata zwierząt, który wcale nie różni się od naszego tak bardzo, jak to sobie wyobrażamy. Polecam wszystkim wielbicielom przyrody!
Ocena: 7/10
https://recenzowniaksiazkowa.blogspot.com/2019/09/ludzkie-oblicze-zwierzat-vitus-b.html