Niedźwiedzi bóg recenzja

Jak odpowiednio napisać o wydarzeniu, które zmiotło z powierzchni ziemi wioski i miasta? Jak dobrać słowa i opisać śmierć kilku tysięcy ludzi? Czy trywialne, lakoniczne "przykro mi", "współczuję", "to była wielka tragedia" wystarczą? Co zrobić, kiedy słowa nie potrafią nawet w najmniejszym stopniu oddać stanu faktycznego; kiedy smutek jest tak mocny, że popadamy w apatię; kiedy wydaje się, że istnieje tylko strach?

Hiromi Kawakami nawet nie próbowała szukać odpowiednich słów, ponieważ wiedziała, że takie zwyczajnie nie istnieją; nie skleciła zgrabnych, współczujących zdań, bo wiedziała, że one nic nie dadzą. Sięgnęła za to do ludowości i napisała bajkę. Cóż lepiej od sprawdzonych wiekowych mądrości zobrazuje skalę tragedii, bólu i cierpienia?

Chyba nic trafniej nie oddaje książki jak powiedzenie "Mowa jest srebrem, a milczenie złotem". Istnieje wiele rodzajów ciszy. Jest cisza napięta, pomagająca i przeszkadzająca, komfortowa i nie. Jest także cisza obrazująca więcej niż tysiąc słów, straszna i sugestywna. To właśnie ona dominuje w książce Kawakami.

Jeśli szukacie w "Niedźwiedzim bogu" historii o tsunami i trzęsieniu ziemi, które nawiedziły Japonię w 2011 roku, to mocno się zawiedziecie. Autorka odchodzi od dosłowności i poprzez przekazywane obrazy każe czytelnikowi myśleć, porównywać, łączyć fakty i domyślać się, szukać wiadomości w Internecie na własną rękę. To książka pełna niedopowiedzeń i owiana atmosferą zmowy milczenia.

Opowiadanie autorki można interpretować z różnych stron i doszukiwać się ukrytych znaczeń. Jej styl jest niesamowicie surowy, pozbawiony ozdobników czy przymiotników, które w opisywanej sytuacji stają się zbędne. Język jedynie uwypukla rozmiar tragedii.

Czym dla mnie jest „Niedźwiedzi bóg”? Z pewnością nie tym samym, co dla Japończyków. Kraj kwitnącej wiśni znam jedynie z niewyraźnych i lakonicznych przekazów medialnych oraz kilku książek, które udało mi się przeczytać. W prozie Kawakami więc poświęcam uwagę zupełnie innym rzeczom, niż sama autorka. Dla mnie Niedźwiedź to personifikacja inności, która jest już przyzwyczajona do wytykania przez innych i obojętna na otrzymywaną przemoc. W książce znalazłem pewne ważne przesłanie, żeby szanować różnorodność ludzi i ich inność, ponieważ my też kiedyś możemy być „tamtymi”, wskazywani palcami.

Jeśli chcecie przeczytać „Niedźwiedziego boga” starajcie się po niego sięgnąć bez żadnych oczekiwań, najlepiej też nie czytając żadnej recenzji. Sprawdźcie sami, co uda się Wam wynieść z tego opowiadania. Być może spojrzycie na nie zupełnie inaczej niż ja czy sama autorka.