Klan Malczewskich recenzja

„W malarstwie można próbować wszystkiego, ma się do tego prawo,

Ludwik Konarzewski, Wojciech Kossak, Ferdynand Ruszczyc to tylko niektórzy z wielkich artystów Młodej Polski. Epoka ta była wielkim protestem przeciwko standaryzacji, oraz technicyzacji życia społecznego. Dochodziła do tego krytyka obyczajowości mieszczańskiej, a także antagonizmów społecznych. Młoda polska pod względem myśleniowym była bardzo bliska epoce romantyzmu, opór walki z zaborcą, kwestie powrotu do tradycji i wartości narodowych. W tym okresie, zarówno literatura jak i sztuka próbowały za pomocą ośmieszenia przeciwstawiać się ówczesnemu mieszczaństwu.

W tym niezwykłym społecznie okresie tworzył Jacek Malczewski, który wraz ze swoim synem Rafałem stworzyli dzieła na miarę nowej epoki. Obaj z ogromnym talentem, wielką słabością do nieodpowiednich kobiet, a także praktykujący ucieczkę w samotność. Jacek Malczewski znany jest z tego, że w dwudziestoleciu międzywojennym stworzył nurt realizmu magicznego. Określenie to odnosi się do obrazów, które nie mają w sobie nic z fantastycznego ani magicznego, ale są niezmiernie realistyczne oraz najczęściej przyziemne. Jacek Malczewski przyćmił niezwykłą popularność swojego kuzyna Andrzeja, któremu wróżono wielką karierę. Na jego dziełach widać popełniane przez artystę błędy anatomiczne np. proporcjonalnie za małe głowy, jednak mimo tych wad w twórczość prace obu panów są niezwykle popularne, oraz pożądane.

Jacek malował dużo około 100 obrazów rocznie „U mnie nic nowego – siedzę i maluję. A we łbie moim tak jak zawsze przesuwają się obrazy i obrazki, światła i cienie, i postacie”tak pisał do Marii Kingi Balowej, którą uważał za miłość swojego życia. Gdy po 10 latach ich związek się rozpadł, mężczyzna przypłacił to dużą depresją. O ile na początku obserwujemy karierę samego ojca, w roku 1900 przeprowadzka do Krakowa rozpoczyna artystyczny dialog ojca z synem.

Jedno z najbardziej poruszających dzieł obu panów to obraz, który powstał w podczas ostatnich lat życia Jacka. W roku 1924 malarz tworzy swój autoportret z brzydkiej niebieskiej czapce z wyrazem zniechęcenia na twarzy. Dwa lata później syn uwiecznia ojca akwarelą. I ostatni wizerunek Jacka pędzla Rafała, z 1928 roku (rok później Malczewski senior nie żył): Lusławice, ganek, starszy pan na leżaku, głowa lekko pochylona, grymas bólu na twarzy, nieobecne spojrzenie (przed śmiercią stracił wzrok). Artystyczne pożegnania wielkiego mistrza.

Jacka Malczewskiego żegna cały Kraków. Rafał na samym początku nie ma zamiaru iść w ślady ojca. Pasjonuje się wspinaczką, oraz narciarstwem. W górach przeżywa tragedię, w przepaś spada, jego przyjaciel, Stanisław Bronikowski. Po zawarciu niekorzystnego małżeństwa Rafałowi brakuje pieniędzy na wino i kobiety, wtedy sprzedaje wszystkie prace ojca Muzeum Narodowemu. Zagraniczna krytyka nazywa go najbardziej obiecującym artystą polskim. Jego obraz Wiosna w górach przynosi mu Grand Prix na wystawie międzynarodowej w Paryżu. W Krakowie zastaje go II wojna światowa. Rafał ucieka wraz z żoną do Rio de Janeiro. Ostatnie obrazy artysty to głównie kwiaty, mówi się, że miały zagłuszyć tęsknotę za górami.

Pozycja Klan Malczewskich Pani Pauliny Szymalak – Bugajskiej oraz Pani Magdaleny Ewy Nosowskiej to wspaniała podróż przez życie jednych z najwybitniejszych artystów od Młodej Polski do czasów współczesnych. Praca Autorek nie jest albumem, mimo że zawiera opisy dzieł ojca i syna. Jest to raczej przekrój przez prywatność obu mężczyzn, oraz próba zrozumienia ich życia.

Książka niezwykle dokładna, oraz ciepła zabiera nas w głąb jednej z najciekawszych epok Polski. Opisuje relacje między ojcem i synem, ich intymne sprawy, złe decyzje, ale również to, co ich łączyło pasję.

Pozycją Pisarek jestem zachwycona. Mimo że nie jestem fanką Jacka Malczewskiego, trzeba przyznać, że jego prace mają głębię i przyciągają jak magnes. Jestem przekonana, że wszyscy wielbiciele sztuki oraz epoki młodej polski będą tym dziełem zachwyceni.