Szlacheckie gniazdo recenzja

Ostatni dzień 1776 przyniósł zmiany w dwóch rodzinach szlacheckiej Pawłowskich, gdzie narodziła się Leontyna oraz chłopskiej, która powitała Marysię. I od początku dziewczynki zostały połączone ze sobą, ponieważ matka Marysi została mamką dla córki Eleonory i Gracjana Pawłowskich. Nie godziło się bowiem aby taka wielka pani zajmowała się karmieniem dziecka.
Marysia dorastała w ubogiej rodzinie, choć jej ojciec był ekonomem we dworze, ale nie posiadali ziemi aby z niej się utrzymywać. Mimo to dzieci były kochane i jak na ówczesne czasy wychowywane bez szczególnych rygorów.
Inaczej traktowano dzieci szlacheckie. W rodzinie Pawłowskich najstarszy syn Łukasz został wysłany w podróż po Europie aby zażył rozrywki i nabrał manier zagranicznych. Młodsze dziewczynki od początku miały opiekunki, bony, guwernantki dbające o odpowiednie wychowanie i maniery. Przy czym starsza Leontyna chętnie podejmuje naukę bo jak sama twierdzi chce zostać sawantką. Elwira natomiast lubuje się w zabawie i nie w głowie jej czytanie książek.
Gdy umiera matka Marysi przy kolejnym porodzie dziewczynka przejmuje jej rolę w rodzinie. Mimo młodego wieku musi objąć opieką młodsze rodzeństwo, ale także zająć się gospodarstwem. Sytuację zmienia decyzja Pawłowskiego, który wydaje polecenie swojemu ekonomowi odnośnie ponownego ożenku, a Marysię zabiera do swojego domu jako pokojówkę dla swojej córki.
I w tym momencie najbardziej możemy zaobserwować jak bardzo różniło się życie w tych dwóch stanach społecznych. Wieś uboga, niejednokrotnie przymierająca głodem zwłaszcza w okresie przednówka, kiedy to wykorzystywano wszelkie dostępne rośliny aby stworzyć z nich posiłek zaspokajający głód. Autorka tu serwuje czytelnikowi szereg opisów związanych z obyczajami wiejskimi od zwykłego dnia powszedniego poprzez wszelkie uroczystości w ciągu roku. Pięknie opisane tradycje, obrzędy związane z okolicami Podkarpacia.
Nie inaczej jest w przypadku mieszkańców dworu, gdzie nacisk kładziony jest na podążanie za zagranicznymi modami co przejawia się choćby w umiłowaniu prozy i poezji francuskiej. Marysia ma możliwość przypatrzenia się niekończącym się ucztom, częstym wizytom sąsiedzkim, a także odbyć podróż do Warszawy.
W tej powieści nie brakuje oczywiście całej sytuacji społeczno - politycznej tego okresu czyli podpisania Konstytucji 3 maja. Pojawia się także postać Tadeusza Kościuszki, a w rozmowach przewija się temat kolejnego rozbioru Polski i konsekwencji tej sytuacji.