Zakątek pamięci. Życie w XIX-wiecznych dworkach kresowych Irena Domańska – Kubiak Po przełomie 1989 roku Polska nie tylko odzyskała suwerenność, ale również z biegiem czasu zaczęły się w niej odradzać dworki szlacheckie, które w polskiej kulturze stały się synonimem prawdziwego domu, patriotyzmu i gościnności. Właśnie o tym traktuje opowieść Ireny Domańskiej – Kubiak, absolwentki etnografii na Uniwersytecie Warszawskim. Autorka w przystępny sposób pokazała Czytelnikowi życie w dworku. W kilku rozdziałach omówiła: historię, architekturę, funkcje poszczególnych budynków i pomieszczeń dworskich oraz ich umeblowanie, życie codzienne, rytułał przyjmowania gości, pomoc sąsiedzką, a także ich dziedzictwo. Posiłkowała się również oryginalnymi poradnikami z czasów świetności dworków i zręcznie wplotła w tekst cytaty z nich. Odbiorca może również obejrzeć fotografie, które doskonale ilustrują i uzupełniają opowieść etnografki. W dodatku autorka przywołała fragmenty z różnego rodzaju wspomnień, pamiętników, listów oraz literatury (m. in. z Pana Tadeusza, a także z Nocy i dni), które urozmaicają tekst. Autorka podkreśliła, iż w literaturze dziewiętnastowiecznej utrwalił się mit dworku szlacheckiego i jego zalet symbolizowany przez mickiewiczowskie Soplicowo. Ziemia była źródłem bogactwa i potwierdzeniem tożsamości danej osoby. Zaraz po nazwisku wymieniano miejsce, z którego się pochodzi. Idealnym miejscem zamieszkania stała się wieś, która symbolizowała życie zgodne z prawami natury oraz samowystarczalność i niezależność poszczególnych majatków ziemskich. Natomiast utratę domu m.in. w skutek walki z bolszewikami w 1920 roku, czy też w trakcie II wojny światowej, porównywano z przymusową emigracją. Książka ta jest pełna ciekawostek tj.: co znajdowało się w apteczce pani domu, czym szorowano naczynia, jak wyrabiano kadzidełka i pachnącą papetrię? Następnie Czytelnik może poznać przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń, sekrety wytwarzania i przechowywania żywności oraz obowiązki i małe przyjemności gospodarza i gospodyni dworu. Odbiorca zapoznaje się ze stałymi mieszkańcami domu i rezydentami oraz ich zadaniami. Opowieść Ireny Domańskiej – Kubiak została wydana w twardej oprawie z piękną, stylizowaną obwolutą przez wydawnictwo Iskry. Książka ta ma doskonałą oprawę graficzną. Jej kolejną zaletą jest bibliografia, która umożliwia samodzielne poszukiwania materiałów dot. dworków szlacheckich. Zachęcam do lektury tej pozycji, gdyż czyta się ją z prawdziwą przyjemnością. Autorka wykazała się prawdziwym talentem gawędziarskim, ponieważ opowiedziała o historii, symbolice, przeznaczeniu i dziedzictwie związanym z dworkami szlacheckimi.