Powstańcy recenzja

"Osiemnaste urodziny? Nie pamiętam. Ja dorosłym zostałam w momencie, gdy zabiłem pierwszego Niemca. Czyli miałem lat piętnaście. I wtedy straciłem dzieciństwo." Czy takie powinno wyglądać życie nastolatków, dopiero co wchodzących w dorosłe życie?

Powstańcy to zapis rozmów, jakie przeprowadziła autorka z dziewięcioma powstańcami, jednymi z ostatnich świadków powstańczej Warszawy. Ich młodość to nie problemy w szkole, kłótnie z kolegami czy koleżankami, czy błahe nic nieznaczące kłopoty. Ich młodzieńcze życie wypełniały czołgi, granaty i niepewność jutra. Przeszli przyśpieszony kurs dorastania. Nie mając często nic oprócz młodzieńczego zapału, stanęli do walki o wolność ojczyzny. Choć wiedzieli, że wróg jest lepiej uzbrojony, nie brakowało im jednak odwagi i hartu ducha.

Każda opowieść to inne historia, ale wszystkie łączy niesamowita odwaga. Mimo że minęło tyle lat, ich wspomnienia wciąż są żywe. Nie da się zapomnieć, kiedy w twoich ramionach ginie kolega, z którym dzień wcześniej rozmawiałeś. Nie da się zapomnieć tych oczu, które błagają o życie, a ty wiesz, że nic już nie możesz zrobić. Kiedy wiesz, że ty miałaś zginąć, ale los sprawił, że nie dotarłaś na warte.

Nie było takich wspomnień, przy których bym się nie wzruszyła. Wystarczyło czasem jedno zdanie, aby łzy napłynęły do oczu. Nieraz musiałam wziąć głębszy oddech, aby dokończyć powstańczy życiorys. Każdy rozdział przedstawia losy innego człowieka. Jednak wszystkich cechuje ogromna odwaga i niesamowita wola walki. Nie czują się bohaterami, wręcz przeciwnie. Uważają, że zachowali się, jak trzeba. To była ich reakcja na wojenną sytuację. Nie chcą być wychwalani, pragną tylko jednego. Żeby o nich nie zapomniano. Chcą czuć się ważni i potrzebni nie tylko przy okazji 1 sierpnia.

Bardzo często mówi się, że wybuch Powstania był błędem, Skoro był pomyłką powiedz "Paulince, Mai czy Antkowi", że ich walka była bez sensu, że niepotrzebnie narażali życie. Powiedz, bo ja tak nie potrafię. Nie umiem spojrzeć im prosto w oczy i zakomunikować, że to był błąd.