Biała cisza recenzja

[...] bo gdyby faktycznie Bóg był, czyż byłby tak okrutnie obojętny wobec moich próśb i tego co się dzieje w moim domu? A jeśli nie jest obojętny i wszystko, co się dzieje, dzieje się za jego sprawą, to Bóg gorszy jest nawet od mojego ojca i nie chcę mieć z nim nic wspólnego !"

Większość dzieci wychowywanych w czasach głębokiej komuny, Polski socjalistycznej lat 70 - 80, doświadczało w swoim życiu sporo pijackich epizodów w wykonaniu swoich rodziców, najczęściej ojca. Ponieważ wtedy, brakowało wszystkiego, jednak alkohol zawsze się znajdował. Był dostępny o wiele bardziej, niż wszystkie inne artykuły pierwszej potrzeby. Przeczytałam już sporo książek o alkoholizmie, o poranionych przez picie któregoś z rodziców, dzieciach. O długofalowych, jeśli nie dozgonnych skutkach wychowywania się w takich patologicznych rodzinach. Jednak chyba żadna nie wstrząsnęła mną w taki sposób i tak mocno jak właśnie ta.

Jestem pod ogromnym wrażeniem kunsztu pisarskiego pani Sidi, zwłaszcza że omawiana przeze mnie książka jest jej debiutem literackim. Ela Sidi jest Polką, chociaż na stałe mieszka w Izraelu od 1991 roku. Rok jej urodzenia, każe nam też mniemać, iż dzieciństwo jej przypadało właśnie na lata, w których osadziła akcję swojej opowieści. Być może dlatego ta książka jest taka do bólu realistyczna. Jest bolesna, smutna i gorzka.

Narratorem jest Anka Majewska, sześcioletnia dziewczynka mieszkająca w Klonowicach z mamą, starszym o dwa lata bratem i ojcem pijakiem. Życie Ani, chronologicznie, śledzimy do czasów jej lat nastoletnich, kiedy to "za chwilę" pójdzie do najlepszego liceum w mieście, w którym obecnie mieszka. Ponieważ koleje losu dziewczynki sprawiały, że mieszkała w różnych miastach i miejscach. Jednak autorka "wtrąca" też migawki z jej dorosłego życia, ukazujące skutki wychowania i życia, w jakim zmuszona była uczestniczyć, będąc dzieckiem.

Życie w takich warunkach, stygmatyzuje dziecko na całe życie, niektóre skutki daje się "zaleczyć" właściwie prowadzoną terapią, inne są tylko zepchnięte w najczarniejsze zakamarki dziecięcej psychiki. Jednak nigdy nie znikają całkowicie. Wypaczone spojrzenie na zaistniałe sytuacje, na wartości i autorytety, wstyd i strach towarzyszy takim DDA nierzadko do końca życia. Tylko jak przetrwać, kiedy dziecko doznaje krzywd psychicznych i fizycznych od tych, którzy powinni je kochać i chronić?

Oto próbka tego jak "myśli" Ania, jak wiele socjalistyczna Polska "wychowała" takich Ań ?

"To, że czuć go wódką, nie przeszkadza mi. Zapach ten oznacza przecież prezenty, potulnego jak baranek ojca i miękki ton głosu z poczuciem winy. Nie rozumiem mamy. Powinna być zadowolona, kiedy jest upity, bo kiedy tata trzeźwieje i nie ma pieniędzy na wódkę, jest w złym humorze. Zdarza się, że bije wtedy mamę za każde słowo, które mówi lub też, którego nie wypowiada. Gdyby to ode mnie zależało, przypisałabym ojcu receptę na alkohol. Mógłby wtedy codziennie być pijany. Dostawalibyśmy masę prezentów, mama nie musiałaby się go bać i zawsze wtedy spałaby w naszym pokoju. Byłoby to też oszczędne, bo kiedy ojciec pije, nic nie je i po stałej dawce płaczu zasypia. "

Książka mną wstrząsnęła i niestety, ale pozostanie ze mną na długo.