Publikacja towarzysząca wystawie „Zwrotnica. Początki neoawangardy na Górnym Śląsku”, którą można było oglądać w Muzeum Śląskim do końca marca 2018 roku. Celem ekspozycji jest przybliżenie środowiska artystów górnośląskich, którym przyszło tworzyć w czasie niezwykle trudnym, kiedy komunistyczny reżim narzucał kategoryczne granice i wyznaczał jedynie słuszny kierunek, w jakim miała biec wszelka myśl o sztuce. Środowiska twórcze nie tylko sprzeciwiały się tym tendencjom, ale w trudnym i niesprzyjającym czasie, starały się przeszczepić na rodzimy grunt nowatorskie idee, angażując się w różnorodne eksperymenty. Autorki publikacji przyglądają się początkom działalności gliwickiego środowiska fotograficznego, które stało się polem twórczym dla tak wybitnych osobistości, jak: Jerzy Lewczyński, Zofia Rydet, Aleksander Górski czy Piotr Janik, przybliżają początki twórczości grupy ST-53, zainicjowanej przez studentów katowickiego oddziału Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu, a związanej z takimi postaciami jak Konrad Swinarski czy Klaudiusz Jędrusik; wreszcie analizują ich wspólne osiągnięcia czy sięgają po późniejsze dokonania artystów powojennego kręgu eksperymentów i poszukiwań. Publikacja podzielona jest na 4 rozdziały, w których omawiane są poszczególne fenomeny artystyczne.