Złota dama

Opowieść o kobiecie, której twarz dzisiaj zna niemalże każdy. Artyście, który ją uwiecznił. Wiedniu na przestrzeni wieków. Kontrastach społeczności żydowskiej w Austrii. Mieście bohemy, sztuki i nauki. Opowieść o epoki pełnej śmiechu oraz krzyku.

Nie lubię w literaturze faktu fabularyzacji przeżyć. Gdy osoba autorska pisze o dokładnych ruchach czy myślach, choć to jedynie jej założenia, jej wyobrażenie danej sytuacji. To zaburza rzetelność. Anne Marie O'Connor często uderza w te tony i dzięki temu książkę czyta się lżej, łatwiej się ją pochłania, ale w moich oczach to jej największa wada. Cała reszta bowiem mi się podobała. Nawet więcej! Bibliografia jest obszerna, zakres informacji ogromny, a przedstawienie czasów oraz losów poszczególnych ludzi... Ach! Czytałam z ognikami w oczach! Nie mogłam książki odłożyć!

„Złota dama“ to nie historia obrazu a ludzi. Odbicie czasów od końcówki dziewiętnastej wieku do współczesności. Portret wiedeńskiego środowiska artstycznego oraz społeczeństwa żydowskiego. Opowieść o ludzkich wzlotach i upadkach, miłości do sztuki, uprzedzeniach, chciwości czy nienawiść. Bolesnych doświadczeniach, jakie zafundował antysemityzm i nazizm. Sile serc, potędze wsparcia. „Złota dama“ to lektura z rodzaju tych, które cenię sobie najbardziej. Obszerna w fakty, obfita w emocje.


przekł. Tomasz Pichór


Psst, „Złota dama“ to tytuł, jaki obrazowi nadali naziści, gdy udawali, że nie jest to portret Żydówki.

...

Dobre pisanie jest tak samo ważne jak dobra historia do opowiedzenia. Tutaj historia była znakomita, bo i obraz fascynujący, i jego historia niezwykła. Namalowany, odziedziczony, zagrabiony, odzyskany po latach.
Złota dama, czyli Adele Bloch - Bauer, namalowana przez mistrza Gustawa Klimta to jeden z najważniejszych i najbardziej znanych obrazów przełomu XIX i XX wieku. Zagrabiony przez nazistów, po wojnie został uznany przez Austrię za dobro ogólnonarodowe, a prawowita właścicielka ( spadkobierczyni )latami walczyła w sądach, by odzyskać dzieło - portret ciotki.

Materiał na książkę znakomity, szczególnie jeśli do tego dołożyć tło - obraz żydowskiej wielkiej burżuazji oraz kulturalne życie Wiednia na początku wieku, w trakcie secesji wiedeńskiej, a potem anschluss, okres II wojny światowej i wreszcie wątek odzyskiwania zagrabionych przez nazistów dzieł sztuki.
Autorka odrobiła lekcje, dobrze się przygotowała, zebrała materiały, poparła powieść licznymi badaniami. I popełniła grzech przesycenia powieści zbyt dużą ilością szczegółów, tak jakby się chciała pochwalić swoją rzetelnością oraz zdobytymi informacjami i nie potrafiła ich ujarzmić, przeselekcjonować, atrakcyjnie sprzedać. Wyszło męcząco. Za dużo tu wszystkiego: rodziny, wszystkich tych pokoleń, rodzeństwa, kuzynów, ciotek, stryjów z różnych rodzin, przyjaciół, znajomych, historyjek, krótkich fragmentów historii światowej, elementów zjawisk artystycznych i historii sztuki.Trudno śledzić ...

Jednym z moich ulubionych malarzy jest Gustaw Klimt i ogólnie secesja w sztuce. Dlatego nie mogłam oprzeć się książce Anne-Marie O'Connor "Złota dama. Gustaw Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy". Nie jest to powieść a napisana w reporterskim stylu prawdziwa historia "Portretu Adeli Bloch-Bauer" (1907), który został skradziony przez nazistów a następnie przywłaszczony przez Austrię. Krewni rodziny Bloch-Bauer, którzy po wojnie osiedlili się w USA postanowili odzyskać obraz, rozpoczynając głośną sądową batalię z rządem austriackim.

Adela Bloch-Bauer pojawiła się na obrazie Klimta ponieważ była jego muzą, mecenaską sztuki, przyjaciółką. Ale naziści usunęli jej tożsamość. Dla nich stała się po prostu "Złotą damą".

Anne-Marie O'Connor - dziennikarka Washington Post przedstawia nie tylko historię powstania obrazu ale też okoliczności i wydarzenia, w których ten obraz odegrał ważną rolę, od utracenia go ... po szczęśliwe odzyskanie przez należytych spadkobierców. Nie zabrakło też opisów twórczości Gustawa Klimta oraz szczegółowych losów rodziny Bloch-Bauer. Ta książka ma w sobie wszystko, co uwielbiam. Na przykładzie losów "Złotej damy" wyłania się problematyka grabieży dzieł sztuki podczas wojny i jak skomplikowane są próby odzyskania takich dzieł.

Jestem zachwycona treścią tej książki, jak i samym wydaniem. Pozłacana, twarda oprawa skrywa fascynującą historię ze sztuką w tle. Piękna okładka ze zbliżeniem na Złotą Adelę jest naprawdę doskonała. W...