Złota dama recenzja

Z mojego ulubionego kubka z parującą herbata earl grey patrzy na mnie piękna kobieta cała w złocie. Ma półprzymknięte oczy i zmysłowo rozchylone usta. Jej czarne włosy zebrane są w wysoki kok. Od niedawna wiem, że nazywała się Adela Bloch - Bauer. Dzięki Gustavowi Klimtowi jej wizerunek znają chyba wszyscy, nawet Ci co specjalnie nie interesują się sztuką. Modelka jednego z największych malarzy XX wieku, której portret określa mianem austriackiej Mona Lisy, jest symbolem świetności przedwojennego Wiednia, z jego blichtrem, przepychem i różnorodnością kulturową. Jej uroda, inteligencja i wsparcie jakie przez lata udzielała Gustavowi Klimtowi zrodziły plotki, że tych dwoje łączyła coś więcej niż tylko przyjaźń. Ich relacja do dziś pozostaje wielką tajemnicą. Malarz bowiem był kobieciarzem, nie stroniącym od przelotnych flirtów i dłuższych romansów.
Adela Bloch-Bauer była żydówką i zmarła na długo przed wybuchem II wojny światowej. Natomiast jej najbliżsi: mąż, siostra z rodziną musieli stawić czoło zmieniającej się z dnia na dzień rzeczywistości, kiedy to praktycznie z dnia na dzień stali się w Wiedniu elementem niepożądanym. Dla nazistów ich życie nie było nic warte. Pozbawieni majątku, w poczuciu zagrożenia zaczęli walkę o przetrwanie. Ograbieni ze wszystkiego, również z dzieł sztuki, które kolekcjonowali latami, musieli uciekać z Wiednia, zostawiając tam między innymi obrazy, w tym portret Adeli zdobiący wnętrza wiedeńskiej galerii sztuki.

Anne-Marie O'Connor w fascynującej książce "Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" opowiadając historie tego obrazu, w tym jego powojenne losy i batalię sądową o jego odzyskanie przez prawowitych właścicieli opowiada historię Holocaustu. Śledząc losy tego niezwykłego portretu, który urzekł nawet nazistów, pisze o wymazywaniu historii i gwałceniu praw własności nawet wiele lat po wojnie.
Pozycja, napisana z pasja i znawstwem tematu prowadzi nas, wraz z jej bohaterami, przez lata świetności Wiednia po jego moralny upadek, kiedy to wiwatujące tłumy witały Hitlera po Anschlussie Austrii. Śledzimy ucieczkę z ogarniętej wojną Europy rodziny Adeli Bloch - Bauer i ich późniejszą walkę o odzyskanie zagrabionej własności.
Autorka wykonała gigantyczną pracę docierając do setek zdjęć i dokumentów, które nadały tej historii tak pożądaną autentyczność. Liczne zdjęcia (żałuje ogromnie, że czarno-białe, nawet jeśli chodzi o obrazy Gustava Klimta) są doskonałą ilustracją tej opowieści. Okładka zaś to prawdziwe dzieło sztuki, ale jak mogłoby być inaczej jeśli spogląda z niej na czytelnika sama Adela.

Zachęcam Was gorąco do lektury tej książki. Zapewniam, że nie trzeba być znawcą sztuki aby odnaleźć w tej historii prawdziwe piękno ale i okrutną prawdę o naturze człowieka.