Zapomniane dziedzictwo

Tom studiów poświęconych różnym aspektom problematyki asyryjskiej diaspory Izraelitów (koniec VIII – początek VI w. przed Chr.). Do niedawna temat ten był w badaniach biblijnych prawie nieobecny, a na pewno niedoceniany. Gdybyśmy nadal polegali wyłącznie na informacjach zawartych w Biblii, albo ją tylko mieli do dyspozycji, ta sytuacja trwałaby nadal, sprzyjając stereotypowemu postrzeganiu i przedstawianiu historii królestwa Izraela ze stolicą w Samarii (ok. 930-722 r. przed Chr.) i skutków przymusowych deportacji ich mieszkańców do Mezopotamii przeprowadzonych przez Asyryjczyków. Rozwój asyriologii jako nauki i odczytanie wielu świadectw pozabiblijnych oraz wnikliwsza egzegeza ksiąg biblijnych zaowocowały jednak nowym spojrzeniem na dzieje biblijnego Izraela przed wygnaniem babilońskim, a także w jego trakcie i po nim. Wiele twierdzeń uznawanych za pewniki zyskało nowe światło i doczekało się reinterpretacji, a nawet sprostowania, a wśród nich chociażby – długo eksploatowany w kulturze – mit o zaginionych dziesięciu pokoleniach Izraela.